ZwangerVoeding & gezondheid

Welke vleeswaren mag je eten tijdens je zwangerschap?

Welke vleeswaren mag je eten tijdens je zwangerschap? Getty Images
Getty Images
Leestijd 5 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
sharon asscher
Sharon Asscher
Algemeen voedingsadviseur
Lees verder onder de advertentie

Vlees tijdens je zwangerschap

Houd je wel van een biefstukje? Tijdens je zwangerschap mag je in principe gewoon vlees eten, zolang het maar goed doorbakken is. Dat is belangrijk omdat in rauw of niet goed doorbakken vlees bepaalde bacteriën kunnen voorkomen waarmee je als zwangere moet oppassen. Is je vlees voldoende verhit (boven de 70°C ), dan zijn de meeste schadelijke bacteriën en parasieten dood.

Voor vleeswaren op je boterham geldt: alle vleeswaren die gekookt, gebraden of gebakken zijn, kun je zonder zorgen eten tijdens je zwangerschap. Gekookte vleeswaren zijn bijvoorbeeld gekookte worst, boterhamworst en Gelderse worst. Gebraden vleeswaren zijn bijvoorbeeld gebraden fricandeau, gebraden gehakt, grillworst en beenham.

Rauwe, gerookte of gedroogde vleeswaren zijn alleen veilig als ze goed verhit zijn, om dezelfde reden als hierboven. Je kunt dus bijvoorbeeld beter geen filet americain, rosbief of salami op je boterham eten als je zwanger bent. In een ovenschotel of pizza kun je wel rauwe, gerookte of gedroogde vleeswaren gebruiken (zoals serranoham), omdat die boven de 70°C verhit zijn. Weet je niet zeker of het vlees voldoende verhit is geweest, wees dan voorzichtig.

Lees verder onder de advertentie

Houd ook in gedachten dat er in bewerkt voedsel altijd zout, suiker of andere conserveringsmiddelen zitten. Uiteindelijk bepaal je zelf wat je wel en niet eet. Bij twijfel kun je contact opnemen met je verloskundige, huisarts of een voedingsadviseur.

We gaan hieronder op een aantal soorten vlees(waren) iets dieper in.

Rauw vlees tijdens je zwangerschap

In rauw vlees kan de parasiet toxoplasma gondii voorkomen. Deze parasiet kan de infectie toxoplasmose veroorzaken. Toxoplasmose wordt door de meeste zwangere vrouwen niet opgemerkt, maar klachten zijn: opgezette lymfeklieren, koorts, je niet lekker voelen, een ooginfectie en/of huiduitslag. Een ongeboren kind kan via de placenta de infectie krijgen als de moeder vlak voor of tijdens de zwangerschap toxoplasmose heeft. Hoe vroeger in de zwangerschap de infectie ontstaat, hoe groter de schade is voor je baby. De gevolgen lopen uiteen van een miskraam tot aangeboren afwijkingen.

Lees verder onder de advertentie

Ook kan de listeriabacterie in rauw vlees voorkomen. Deze bacterie kan een infectieziekte (listeriose) veroorzaken. Raak je tijdens je zwangerschap besmet met de listeriabacterie, dan kun je een miskraam krijgen. Ook kan listeriose een vroegtijdige geboorte of zelfs het overlijden van je ongeboren baby veroorzaken. De listeriabacterie komt vooral voor in langdurig gekoeld bewaarde producten die je zonder verhitting kunt eten, zoals rauwmelkse kaas, voorverpakte gerookte vis en rauwe dierlijke producten.

Let dus goed op en vermijd rauw en niet goed doorbakken vlees, zoals filet americain, tartaar, theeworst, rosbief, ossenworst, carpaccio en half doorbakken biefstuk. Ook als je barbecuet of in het buitenland bent, is het slim om op te letten of je vlees wel goed doorbakken is. Niet altijd de lekkerste keuze, wel de meest verantwoordelijke keuze voor jezelf en je baby.

Lees ook: Dit kun je beter niet eten als je zwanger bent

Lees verder onder de advertentie

Rauwe ham tijdens je zwangerschap

Rauwe ham kan, net als ander rauw vlees, de parasiet toxoplasma gondii bevatten. Bij rauwe ham kun je denken aan serranoham, parmaham, Ibericoham, coburgerham en prosciutto. Rauwe ham kun je wel eten als het goed is verhit, bijvoorbeeld op een pizza. Andere hamsoorten, zoals schouderham, yorkham of achterham zijn veilig om te eten.

Gerookt vlees tijdens je zwangerschap

Vlees wordt vooral gerookt om het langer houdbaar te maken, maar ook om het meer smaak te geven. Je kunt gerookt vlees eten als het voldoende verhit is geweest (boven de 70°C). Twijfel je, laat het dan staan. De kans dat gerookt vlees besmet is met de parasiet toxoplasma is klein, maar een besmetting kan ernstige gevolgen hebben. Daarom wordt geadviseerd elk risico te mijden.

Droge worst tijdens je zwangerschap

Ook in droge (gefermenteerde) worst kan de listeriabacterie voorkomen. Laat daarom gedroogde worst zoals salami, chorizo, metworst en cervelaatworst liggen. Weet je zeker dat de droge worst goed verhit is geweest, dan kun je hem wel gewoon eten. Pizza salami of gebakken chorizo is dus geen probleem.

Lees verder onder de advertentie

Bacon, pancetta en ontbijtspek

Bacon, pancetta en ontbijtspek bevatten veel zout. Aangeraden wordt om tijdens je zwangerschap niet te zout te eten. Eet dit soort vlees dus met mate. Als het spek van tevoren gebakken wordt, is er geen risico op een listeriabesmetting.

Lees ook: Vermijd deze producten om listeria-besmetting te voorkomen

Lever(producten)

Lever en leverproducten, zoals leversmeerworst, berlinerworst, leverkaas, leverpastei en paté, mag je wel eten, maar in beperkte mate vanwege de grote hoeveelheid vitamine A die hierin voorkomt. Houd het bij maximaal één boterham met een leverproduct per week. Te veel vitamine A verhoogt de kans op aangeboren afwijkingen.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Multivitamine tijdens de zwangerschap: dit heb je extra nodig

Bewaaradviezen vlees

Het is belangrijk dat je vleeswaren in de koelkast bewaart, zodat bacteriën en schimmels minder snel groeien. De ideale temperatuur is 4°C. Sluit de verpakking altijd goed af om te voorkomen dat er kruisbestuiving plaatsvindt, waarbij bacteriën ook op andere voedingsmiddelen in de koelkast gaan zitten. Geopende verpakkingen moeten binnen twee dagen geconsumeerd worden.

Vacuümverpakte vleeswaren

Met vacuümverpakte vis moet je oppassen, maar bij vacuümverpakte vleeswaren hoeft dat minder. Ook hierin wordt regelmatig de listeriabacterie aangetroffen, maar niet in schadelijke hoeveelheden. Je mag ze daarom gewoon eten, zolang de houdbaarheidsdatum nog niet is verstreken. Want hoe langer je het bewaart, hoe hoger de concentratie schadelijke bacteriën. Let daarom goed op de datum op de verpakking.

Lees verder onder de advertentie

Alternatieven carpaccio

Er zijn verschillende carpaccio-alternatieven die veilig zijn voor zwangere vrouwen:

  1. 01.

    Vleesalternatieven:
    - Gekookt rundvlees of kip met olijfolie en citroensap
    - Lamsvlees

  2. 02.

    Vegetarische alternatieven:
    - Bietencarpaccio met toppings als feta, balsamico en avocado
    - Ingelegde groenten zoals courgette, komkommer of bieten, gemarineerd met olijfolie, azijn en kruiden
    - Avocado
    - Tomaten met olijfolie, zout, peper en basilicum
    - Tempeh of tofu met citroensap en kruiden

  3. 03.

    Visalternatieven:
    - Gegaarde zalm (gebakken of gegrild)
    - Gegrilde tonijn

Meer tips van onze voedingsdeskundige Sharon Looyen:

Lees verder onder de advertentie

Podcast 'Ouders van Nu vraagt door': Voeding tijdens je zwangerschap

Lees verder onder de advertentie