Uitgerekende datum berekenen: hoeveel weken zwanger?

Wanneer ben ik uitgerekend?

Als je een positieve zwangerschapstest in handen hebt, wil je natuurlijk weten wanneer je baby wordt geboren. De uitgerekende datum is er eentje waar je de komende negen maanden halsreikend naar uitkijkt. Hoe zou jullie baby eruitzien? De uitgerekende datum is bovendien belangrijk voor jou en je verloskundige om te zien hoe de zwangerschap zich ontwikkelt. Gaat het goed met jou, groeit je baby goed?

Wanneer is de bevruchting?

Om je uitgerekende datum te berekenen, moet je eerst weten hoe lang je zwanger bent. Dit kun je achterhalen aan de hand van je menstruatiecyclus. Als je een regelmatige menstruatiecyclus hebt, was je eisprong (ovulatie) veertien dagen vóór de dag waarop je ongesteld had moeten worden. Twee dagen vóór en op de dag van je eisprong zijn je meest vruchtbare dagen. Als je op één van deze dagen seks hebt gehad zonder anticonceptie, ben je toen waarschijnlijk zwanger geraakt. Ongeveer 38 weken daarna is je uitgerekende datum.

Uitgerekende datum berekenen

Hoe bereken je het aantal weken van je zwangerschap? Daar zijn verschillende manieren voor. Zo kun je:

1. 1

   Zelf de uitgerekende datum berekenen.

2. 2

   De uitgerekende datum berekenen aan de hand van een termijnecho.

3. 3

   De Ouders van Nu-tool gebruiken.

1. Zelf de uitgerekende datum berekenen

Bij ongeveer tien weken zwangerschap krijg je de termijnecho, maar waarschijnlijk wil je daarvoor al weten wat je uitgerekende datum is. Zo bereken je zelf je uitgerekende datum: tel 40 weken (280 dagen) op bij de eerste dag van je laatste menstruatie. Houd er rekening mee dat het een schatting is. Je ovulatiedatum is afhankelijk van de lengte van je menstruatiecyclus. Gemiddeld duurt een cyclus 28 dagen. Bij een langere cyclus is de bevallingsdatum later dan wanneer je een kortere cyclus hebt. Dit betekent dat elke dag dat je menstruatiecyclus langer is dan 28 dagen, je uitgerekende datum een dag later wordt. Dus:

1. 1

   Tel eerst 40 weken (280 dagen) op bij de eerste dag van je laatste menstruatie.

2. 2

   Elke dag dat je menstruatiecyclus korter is dan 28 dagen, wordt de uitgerekende datum een dag eerder. Voor elke dag dat je menstruatiecyclus langer is dan 28 dagen, wordt de uitgerekende datum een dag later.

2. Uitgerekende datum berekenen met termijnecho

Om de uitgerekende datum te bepalen, stelt je verloskundige of gynaecoloog je vragen over je laatste menstruatie en je cyclus. Daarna kun je een termijnecho laten uitvoeren. Aan de hand van de gegevens en de echo berekent de verloskundige of gynaecoloog wanneer je bent uitgerekend.

Sommige verloskundigenpraktijken maken de termijnecho zelf, na het intakegesprek. En anders ga je hiervoor naar een echopraktijk. Meestal vindt de termijnecho tussen de tien en dertien weken zwangerschap plaats. Het liefst zo dicht mogelijk op de tien weken, maar in elk geval na acht weken. In deze periode groeit elk vruchtje ongeveer gelijk, zodat heel nauwkeurig de zwangerschapsduur kan worden vastgesteld.

Het is handig om de termijn (zwangerschapsduur) zo precies mogelijk te weten. Zo kan de verloskundige het beste voor je zorgen. Ze kan dan makkelijker bepalen of bepaalde verschijnselen passen bij je zwangerschapstermijn en of je baby goed groeit, en niet te groot of te klein is. Ook weet je precies wanneer je overtijd raakt (langer dan 42 weken zwanger) en dat kan belangrijk zijn bij je besluit om de bevalling kunstmatig in te leiden. Hier lees je alles over de termijnecho.

3. De Ouders van Nu-tool gebruiken voor je uitgerekende datum

Met de tool bovenaan dit artikel kun je heel makkelijk je uitgerekende datum berekenen. Vul in hoe lang je menstruatiecyclus is en wanneer je voor het laatste menstrueerde. Hierna volgt automatisch de datum waarop je bent uitgerekend.

Hoe betrouwbaar is het zelf berekenen van de uitgerekende datum?

Als je een regelmatige menstruatiecyclus hebt, is deze berekening redelijk betrouwbaar. Maar een echte datum krijg je alleen met een termijnecho. Zelf je uitgerekende datum berekenen is minder betrouwbaar bij:

• een onregelmatige menstruatiecyclus.

• een menstruatiecyclus die veel langer of korter is dan 28 dagen.

• gebruik van de pil.

• gebruik van eisprong bevorderende middelen, zoals Clomid.

Uitgerekende datum berekenen na vruchtbaarheidsbehandeling

Wanneer je zwanger bent geworden na een vruchtbaarheidsbehandeling weet je de exacte datum waarop de zwangerschap is ontstaan. De dag van de eisprong (bij een IUI-behandeling) of de dag van de eicelpunctie (bij een IVF/ICSI-behandeling) wordt gerekend als precies 2 weken zwangerschap.

Lees ook: Zwanger worden met een onregelmatige cyclus

Bevallen op de uitgerekende datum

Veel zwangere vrouwen hebben de uitgerekende datum met vette letters in hun agenda staan en leven er enorm naartoe. Ook bepaal je aan de hand van je uitgerekende datum wanneer je met zwangerschapsverlof gaat. Je zou daardoor bijna vergeten dat je baby helemaal geen agenda heeft en ergens tussen week 37 en week 42 wordt geboren. Verreweg de meeste zwangere vrouwen bevallen níét op hun uitgerekende datum: maar 4 tot 5 procent krijgt haar baby op die dag.

Pin je er dus niet op vast, maar zie het als een handig 'ijkpunt': je weet dat rond die tijd je baby ter wereld komt. Maar ook dat je misschien al drie weken eerder je baby vast kunt houden, of juist veel langer geduld moet hebben.

Zwanger na je uitgerekende datum

De meeste vrouwen bevallen dus tussen de 37 en 42 weken zwangerschap, in de periode van drie weken voor tot twee weken na de uitgerekende datum. In 2021 beviel in Nederland 26,9 procent van de zwangere vrouwen tussen 40 en 41 weken zwangerschap, 16,1 procent tussen de 41 en 42 weken, en 1 procent na 42 weken zwangerschap. De medische term voor een zwangerschap na 42 weken is serotien. De volgende risico's zouden dan kunnen gaan spelen:

• Het vermoeden bestaat (dit is niet goed wetenschappelijk onderbouwd) dat de placenta na 42 weken minder goed zou kunnen gaan werken, waardoor de baby minder voedingsstoffen krijgt via de navelstreng en er minder vruchtwater wordt aangemaakt.

• De kans dat een baby in het vruchtwater poept neemt toe (dit gebeurt bij ongeveer een kwart van de bevallingen na 41 weken). Ongeveer 3 procent van deze baby's krijgt na de geboorte ademhalingsproblemen.

• De kans dat de baby vanwege complicaties moet worden opgenomen op de NICU, neemt na 42 weken toe van 0,94 naar 1,63 procent.

• De kans dat een baby overlijdt, neemt bij een gezonde zwangerschap toe van 0,03 naar 0,09 procent.

Hoewel de risico's op ernstige complicaties ook na 42 weken zwangerschap heel klein zijn, nemen ze toe en daarom verwijst je verloskundige je vanaf die termijn door naar het ziekenhuis. Je krijgt dan ook het advies om in het ziekenhuis te bevallen. Dit is niet verplicht en je maakt zelf de afweging of je wilt afwachten tot de bevalling vanzelf begint, of liever een kunstmatige inleiding wilt.

Hier lees je alles over het inleiden van de bevalling.

Video: Negen maanden zwangerschap in vier minuten

Waarom duren sommige zwangerschappen langer dan 42 weken?

De wetenschap gaat ervan uit dat bij een gezonde zwangerschap de bevalling begint wanneer zowel de baby als het lichaam van de moeder er klaar voor zijn. De reden waarom sommige baby's langer in de buik blijven zitten dan 42 weken, staat niet vast. De kans op een serotiene zwangerschap lijkt groter wanneer dit in de familie voorkomt, zowel aan de moeders kant als aan de vaders kant. Ook kan het zijn dat de uitgerekende datum tóch niet goed is vastgesteld, en dat je dus korter zwanger bent dan de termijnecho aangaf. Weet je zelf zeker op welke datum je zwanger bent geraakt, dan is dat uiteraard het uitgangspunt om je zwangerschapsduur te bepalen.

Lees ook: Dit zijn de belangrijkste voortekenen van de bevalling

Bronnen: Peristat, Isala, Radboud UMC