Vaginaal bevallen na een keizersnede

Zwanger na een keizersnede

Kan er een 'normale' bevalling plaatsvinden na een keizersnede? Het korte antwoord is 'ja'. Als je bent bevallen via een keizersnede, kun je in veel gevallen een volgende keer vaginaal bevallen onder begeleiding van een verloskundige of gynaecoloog, als je dit wilt. Zolang er geen medische noodzaak is om opnieuw via een keizersnede te bevallen, natuurlijk.

Vaginaal bevallen na keizersnede

72 procent van de vrouwen die eerder een keizersnede heeft gehad, kiest bij een volgende zwangerschap voor een natuurlijke bevalling. Dit wordt ook wel een VBAC genoemd, wat staat voor vaginal birth after a cesarean. Een kwart van hen bevalt uiteindelijk alsnog via een keizersnede, drie kwart bevalt dus vaginaal.

Ben je eerder een keer via een keizersnede én een keer vaginaal bevallen? Dan is de kans dat het alsnog een keizersnede wordt slechts tien procent. Als je opnieuw zwanger bent na een keizersnede, kun je met je verloskundige of gynaecoloog bespreken wat je opties zijn. Daarbij spelen verschillende factoren een rol:

1. 01.

   De reden waarom je de vorige keer bent bevallen met een keizersnede.

2. 02.

   De kans dat dat zich dit keer weer voordoet.

3. 03.

   Eventuele andere complicaties die dit keer de kans op een keizersnede vergroten.

4. 04.

   De voor- en nadelen van een vaginale bevalling na een eerdere keizersnede.

5. 05.

   Jouw voorkeur: jij bent (samen met je partner) degene die de keuze maakt als er geen medische reden is om weer te bevallen via een keizersnede.

Voordelen vaginaal bevallen na een keizersnede

Een keuze maken voor het type bevalling na een keizersnede, kan lastig zijn. Als je twee keizersneden hebt gehad, kan je doorgaans niet vaginaal bevallen vanwege de risico's. Dit zijn de voor- en nadelen van een vaginale bevalling na een keizersnede.

• Je hoeft geen buikoperatie te ondergaan.

• Het is een natuurlijke geboorte, met alle bijkomende voordelen. Bij een vaginale bevalling kan een baby zich bijvoorbeeld beter voorbereiden op de eerste ademhaling en krijgt hij bacteriën van de moeder mee die belangrijk zijn voor zijn darmflora en weerstand.

• Je mag (waarschijnlijk) al snel na de bevalling naar huis.

• Het herstel is (meestal) sneller, makkelijker en minder pijnlijk.

• Er is minder kans op een wond- of baarmoederinfectie en kraamkoorts.

• Vind je het jammer dat je vorige bevalling via een keizersnede ging? Dan kan het helend werken om nu alsnog een keer vaginaal te bevallen.

Nadelen van vaginale bevalling na een keizersnede

• Je hebt tussen de 10 en 50 procent kans dat je alsnog een spoedkeizersnede krijgt (afhankelijk van de reden waarom je de vorige keer een keizersnede kreeg). Bij een vaginale bevalling is er ook altijd een kans van ongeveer 10-15% op een keizersnede, om wat voor reden dan ook.

• Er is een klein risico op een littekenruptuur (ongeveer 1%). Wanneer dit gebeurt of dreigt te gebeuren, krijg je een spoedkeizersnede.

• Er is een kleine kans dat de placenta is ingegroeid in het litteken van de eerdere keizersnee, waardoor de placenta na de bevalling niet goed loskomt. Je kunt in dat geval veel bloed verliezen en de placenta moet dan operatief worden verwijderd.

• Er is bij een vaginale bevalling iets meer risico dat een baby letsel oploopt of overlijdt (0,2%) dan bij een geplande keizersnee (0,1%).

Lees ook: 9 dingen die de meeste mensen niet weten over een keizersnede

Voordelen keizersnede na eerdere keizersnede(n)

Na eerdere keizersnede(n) kun je ook kiezen voor nog een keizersnede. Wat zijn de voor- en nadelen?

• Geen risico op een littekenruptuur.

• Als je van tevoren besluit tot een keizersnede, kun je in sommige ziekenhuizen kiezen voor een gentle sectio, ook wel een 'natuurlijke keizersnede' genoemd. Check dit overzicht van ziekenhuizen in Nederland die een gentle sectio uitvoeren.

• Bij een geplande keizersnede is er minder kans op complicaties dan bij een spoedkeizersnede.

Nadelen keizersnede na eerdere keizersnede(n)

• Hoewel er geen limiet zit aan het aantal keizersneden dat je mag krijgen, is een tweede (of volgende) keizersnede wat lastiger voor de artsen. Er is daardoor meer kans op schade aan de baarmoeder, darmen en blaas.

• Doordat er opnieuw littekenweefsel ontstaat, wordt de kans op vergroeiing en verklevingen in de buik groter.

• Bij iedere keizersnede neemt het risico toe dat de placenta bij een volgende zwangerschap voor de baarmoedermond ligt of ingroeit in littekenweefsel. Daarmee neemt ook de kans toe dat de baarmoeder verwijderd moet worden.

Lees ook: Alles wat je moet weten over herstellen na een keizersnede

Littekenruptuur

Het komt erg weinig voor (in ongeveer 1% van de gevallen), maar een littekenruptuur is een ernstige complicatie die kan optreden als je na een eerdere keizersnede vaginaal bevalt. Door de keizersnede zit er een litteken in de baarmoederwand. Deze kan door de weeën onder druk komen te staan en in zeldzame gevallen scheuren. Er kan dan zuurstofgebrek ontstaan bij de baby (asfyxie), wat heel soms en in het ergste geval kan leiden tot hersenschade of zelfs overlijden.

Bij de moeder kan het zorgen voor veel bloedverlies, er kan schade aan de blaas ontstaan en soms moet de baarmoeder worden verwijderd. Als er een littekenruptuur optreedt, moet de baby zo snel mogelijk worden gehaald via een keizersnede onder gehele narcose. Als de weeën spontaan beginnen en goed doorzetten, is de kans op een littekenruptuur gelukkig heel klein. Als je bevalling wordt ingeleid of als je tijdens de bevalling weeënopwekkers nodig hebt, is de kans op een littekenruptuur 2%. Dit komt omdat je erg heftige weeën of een weeënstorm kunt krijgen als er te veel van het hormoon oxytocine in je bloed komt.

Lees ook: Liza's bevallingsverhaal: 'Mijn baby zit vast en een keizersnede kan niet meer, ik moet persen voor mijn leven'

Vaginaal bevallen of toch weer een keizersnede?

Hoewel het risico op een littekenruptuur erg klein is, kan het ernstige gevolgen hebben. Opnieuw een keizersnede ondergaan, kan voor zowel moeder als baby ook nadelige gevolgen met zich meebrengen. Wat je het zwaarst laat meetellen als je moet kiezen voor een vaginale bevalling na een keizersnede of voor opnieuw een keizersnede, is heel persoonlijk. Twijfel je? Het kan helpen om jezelf deze vragen te stellen. Bespreek ze ook met je partner en de verloskundige/gynaecoloog:

• Hoe heb je je vorige bevalling en kraamtijd ervaren? Hoe kijk je erop terug?

• Hoe belangrijk is het voor jou om dit keer vaginaal te kunnen bevallen?

• Hoeveel vertrouwen heb je erin dat een vaginale bevalling prima zal verlopen? Wat kan je vertrouwen eventueel vergroten?

• Hoe veilig voel je je bij een vaginale bevalling en hoe veilig voel je je bij een keizersnede?

• Welke risico's wegen het zwaarst voor jou? Welke factor zorgt voor de meeste spanning?

• Maakt het feit dat je eventueel kunt kiezen voor een gentle sectio verschil?

• Wat heb je nog nodig om een keuze te kunnen maken waar je helemaal achter staat?

• Wat doe je als de weeën spontaan beginnen vóór de datum van je geplande keizersnede? Wil je dan toch proberen vaginaal te bevallen?

• Mocht je tegen de 42 weken zwanger zijn en kunstmatige inleiding ter sprake komen, kies je dan voor een keizersnede?

Tips bij vaginale bevalling na een keizersnede

Kies je ervoor vaginaal te bevallen na een keizersnede? Dan is het – net als bij elke natuurlijke bevalling – belangrijk dat je goed kunt ontspannen, omdat je lichaam dan voldoende oxytocine (voor goede weeën) en endorfine (de natuurlijke pijnstiller) kan aanmaken. Zo is de kans kleiner dat je kunstmatige oxytocine (weeënopwekkers) nodig hebt, of dat de bevalling toch eindigt in een spoedkeizersnede.

Deze 10 tips helpen om een natuurlijke bevalling zo ontspannen mogelijk te laten verlopen:

1. 01.

   Zorg dat je je prettig voelt bij je verloskundige of gynaecoloog, of in het ziekenhuis waar je gaat bevallen. Vraag naar begeleiding door zorgverleners die veel ervaring hebben met natuurlijke bevallingen na een keizersnede.

2. 02.

   Maak een geboorteplan. Hierin schrijf je je wensen voor je bevalling overzichtelijk op. Het is een goed hulpmiddel om duidelijk en bespreekbaar te maken wat je wel en niet wilt, zodat je verloskundige of gynaecoloog daar rekening mee kan houden.

3. 03.

   Een doula, ook wel geboortecoach genoemd, kan een fijne ondersteuning zijn tijdens je zwangerschap én de bevalling. Ze blijft de hele bevalling bij je om je te ondersteunen en te helpen ontspannen.

4. 04.

   Bij een zwangerschapscursus kun je je voorbereiden op wat er allemaal gaat komen. Je oefent manieren om weeën op te vangen en zo goed mogelijk te ontspannen. Bekijk hier welke zwangerschapscursus het beste bij jou past.

5. 05.

   Oefeningen voor een optimale bekkenstand kunnen helpen voor de ruimte in je bekken. Ook de houding waarin je bevalt, kan veel verschil maken. Door ruimte te maken in je bekken kan je baby makkelijker in de optimale positie gaan liggen en door je bekken heen bewegen.

6. 06.

   Denk van tevoren na over pijnmedicatie. Lees hier alles over pijnbestrijding tijdens de bevalling.

7. 07.

   Acupressuur of acupunctuur zijn natuurlijke methodes om de weeën op gang brengen of versterken. Zo kun je mogelijk een kunstmatige inleiding of weeënopwekkers vermijden.

8. 08.

   Met een draadloos ctg-apparaat kun je vrij bewegen en in de douche of in bad, terwijl de conditie van je baby voortdurend in de gaten wordt gehouden. Vaak kiezen vrouwen voor een badbevalling omdat ze in warm water vlotter en met minder pijn bevallen. Maar beweging en een warme douche kunnen ook helpen.

9. 09.

   Praat met andere moeders die eerder vaginaal zijn bevallen na een keizersnede. Vraag naar hun ervaringen; die vind je bijvoorbeeld op ons forum.

10. 010.

    Mocht je negatieve gevoelens hebben overgehouden aan je vorige bevalling en het idee hebben dat je dit niet hebt verwerkt, dan kan dat een volgende bevalling in de weg staan. Bespreek dit met je verloskundige of gynaecoloog en zoek hulp als het nodig is. Dit geldt overigens ook voor je partner. Ook hij moet de bevalling met vertrouwen tegemoet gaan, zodat zijn spanning niet overslaat op jou.

Lees ook: Bang voor de bevalling? Dit kun je doen

Vaginaal bevallen na een keizersnede: verplicht in het ziekenhuis?

Ben je de vorige keer bevallen via een keizersnede, dan krijg je altijd het advies om te bevallen in het ziekenhuis. Die richtlijn is er niet zomaar: in het ziekenhuis kan je baby voortdurend in de gaten worden gehouden en áls het litteken scheurt, is er direct medische hulp.

Maar een richtlijn is geen wet: je mag ervoor kiezen om toch thuis te bevallen. Voor de meeste vrouwen ligt dit misschien niet voor de hand, maar er kan een terechte beweegreden zijn. Zo kun je (bijvoorbeeld door een traumatische bevalling) een grote angst voor ziekenhuizen hebben, waardoor een verloskamer voor jou de meest onlogische plek is om je kind te krijgen.

Voel je grote angst als je denkt aan een bevalling in het ziekenhuis, bespreek dit dan zo vroeg mogelijk in de zwangerschap met de verloskundige en/of gynaecoloog. Je hebt dan tijd om samen alle opties en afwegingen door te nemen. Wat is ervoor nodig om toch met een veilig gevoel te bevallen in het ziekenhuis? Mocht je tegen de adviezen in thuis willen bevallen, dan heet dit een 'zorgvraag buiten de richtlijnen'. Je verloskundige moet achter jouw beslissing kunnen staan en je hierbij willen begeleiden, of ze moet voor je op zoek gaan naar een collega die de zorg kan overnemen. Dit gaat niet over één nacht ijs, het vergt een hoop inzet van alle betrokkenen en kan extra spanning met zich meebrengen. Het is belangrijk om de tijd te nemen om samen te onderzoeken of dit de moeite waard is voor jou, of dat het toch beter is om te kiezen voor een ziekenhuisbevalling.

Meer lezen: Zo verwerk je een traumatische bevalling

Bron: De Gyneacoloog