Wanneer moet je je baby vingervoeden?
Soms duurt het wat langer voordat je baby begrijpt hoe hij goed aan de borst moet drinken, of misschien weigert hij de borst. Het kan ook zijn dat je baby meer melk nodig heeft dan hij op dat moment uit de borst kan krijgen, omdat hij nog te klein is en niet genoeg energie hiervoor heeft. Je kunt ook moeite hebben met het op de juiste manier aanleggen van je baby. In al deze gevallen kun je ervoor kiezen te kolven en je baby tijdelijk bijvoeding te geven door middel van vingervoeden (*finger feeding*).
Lees meer: kun je bij borstvoeding te weinig melk hebben?
Wat is vingervoeden?
Bij vingervoeden laat je je baby zuigen op een van je vingers, die qua dikte vergelijkbaar is met je tepel. Zodra hij flink zuigt, geef je hem een beetje melk door met een spuitje (naast je vinger) de melk in zijn mond te doen. Op deze manier boots je de borstvoeding na. Zo kun je hem (bij)voeding geven, maar voorkom je dat je baby tepel-speenverwarring krijgt door het gebruik van een flesje. Vingervoeden is voor je baby qua zuigtechniek vergelijkbaar met drinken aan de borst. Het lijkt veel meer op borstvoeding dan drinken uit een fles. Daardoor is het ook een goede zuigtraining om je baby voor te bereiden op drinken uit de borst.
Lees ook: Zo bereid je je voor op borstvoeding (+ een handig borstvoedingsschema)
Zo werkt vingervoeden
Je leert vingervoeden het beste door goed te kijken hoe iemand anders het doet, bijvoorbeeld de lactatiekundige of een kraamverzorgster die hier ervaring mee heeft. Je hebt een flesje afgekolfde melk nodig en een borstvoedingshulpset of een klein spuitje. Het werkt als volgt:
- 1
Was je handen van tevoren goed en zorg dat je korte, schone nagels hebt.
- 2
Elke houding waarbij je je vinger plat in het mondje van je baby kunt houden, is goed. Ga comfortabel zitten en houd je baby halfzittend bij je op schoot, zodat hij je aankijkt. Met één hand ondersteun je zijn hoofd en schouders.
- 3
Gebruik je een spuitje met een plastic tuitje? Vul deze dan met moedermelk of kunstvoeding. Gebruik je een borstvoedingshulpset, doe het slangetje dan door het (groter gemaakte) gat van de speen en hang het in de melk. Zorg ervoor dat het andere uiteinde van het slangetje op het zachte stuk van je vinger rust. Laat het slangetje niet verder uitsteken dan het eind van je vinger. Je kunt het eventueel ook met een stuk tape aan je vinger vastplakken.
- 4
Strijk met je vinger over de wangen en lippen van je baby, zodat hij gestimuleerd wordt om zijn mond te openen. Zie je dat zijn mond open gaat en een zoekende beweging maakt, laat je baby dan aan je vinger aanhappen. Dat is belangrijk, zodat hij later ook goed bij de borst aanhapt.
- 5
Plaats je vinger in zijn mond, zodat jouw nagel op de tong van je baby ligt. De zachte kant van je vingertop moet het gehemelte raken. Van je vinger moet ongeveer anderhalf vingerkootje in zijn mond liggen.
- 6
Laat je baby eerst even zuigen zonder hem melk te geven, want ook de borst van de moeder heeft tijd nodig om toe te schieten. Lees hier meer over het toeschietreflex.
- 7
Na een minuutje kun je je baby als hij zuigt kleine beetjes melk geven, door het spuitje naast je vinger in zijn mond te doen. Gebruik je een borstvoedingshulpset, dan zal hij de melk vanzelf naar binnen zuigen. Net als bij borstvoeding zal je baby af en toe een pauze inlassen.
- 8
Spuit de melk alleen als je baby actief zuigt. Als je baby borstvoeding krijgt, stopt de melkstroom ook als hij niet meer zuigt. Zo boots je de manier van borstvoeding het beste na.
Tip: Zo bewaar je afgekolfde melk op de juiste manier
Waar is vingervoeden wel/niet voor bedoeld?
Vingervoeden is in principe niet bedoeld om je baby (voor langere tijd) te voeden. Het is een manier om je baby zuigtraining te geven, of bijvoeding, op het moment dat de borstvoeding niet goed verloopt. Met deze tijdelijke oplossing geef je je baby en jou wat tijd om hem aan de borst te leren drinken.
Je melk blijft vanwege het kolven stromen, zodat je je baby op een later moment alsnog borstvoeding kunt geven. Door vingervoeden hoef je dus niet over te stappen op flesvoeding. Bovendien heb je met vingervoeden inzicht in hoeveel je baby precies drinkt.
Wanneer kan vingervoeden helpen?
Vingervoeden is dus een (tijdelijke) oplossing als:
Je baby zelf nog niet voldoende voeding uit de borst kan halen, omdat hij te klein en/of weinig energie heeft.
Je baby de borst weigert, maar je niet direct wilt overstappen op kunstvoeding.
Jij medicatie moet slikken, waardoor je tijdelijk met borstvoeding moet stoppen. Lees hier om welke medicijnen het gaat.
Je baby moeite heeft om de tepel goed in de mond te nemen, en daardoor moeilijk drinkt of te weinig melk binnenkrijgt.
Je baby aan de borst steeds te slaperig is om goed te drinken. Hier tips om te voorkomen dat je baby in slaap valt tijdens het voeden.
Vingervoeden wordt ook weleens gebruikt als de moeder te veel pijn aan haar tepels heeft om borstvoeding te geven. Door je baby via vingervoeden melk te geven krijgen de tepels rust en kunnen ze beter genezen. Maar probeer liever eerst andere oplossingen voor pijnlijke tepels, lees hier wat je opties zijn.
Wanneer kies je voor cup feeding?
Soms wordt vingervoeden gebruikt als moeder en baby van elkaar gescheiden zijn (om welke reden dan ook). Maar aangeraden wordt om in dat geval te voeden uit een kopje of bekertje: cup feeding. Vingervoeden is bedoeld als tijdelijke oplossing, dus voor de korte termijn, of als voorbereiding op borstvoeding. Als borstvoeding langere tijd niet mogelijk is, werkt cup feeding of flesvoeding sneller en makkelijker.
Drinkt een baby wel goed aan de borst en heeft hij toch bijvoeding nodig? Dan is drinken met een borstvoedingshulpset ook een goede en handige oplossing.
Meer lezen: Kolven op het werk, dit zijn je rechten
Video: dit is de kracht van moedermelk
Vingervoeden als aanvulling op borstvoeding
Is je baby in de eerste week veel afgevallen, dan kan het zijn dat je melkproductie niet goed op gang is gekomen of dat je baby de melk niet goed uit je borsten krijgt. In dat geval kun je in overleg met je kraamverzorgster, verloskundige of een lactatiedeskundige overwegen om tijdelijk over te stappen op vingervoeden in combinatie met kolven.
Laat je baby eerst bij je aan de borst drinken. Geef hem daarna extra afgekolfde moedermelk door middel van het spuitje en je vinger. Is de melkproductie nog niet voldoende op gang gekomen, dan is het nodig om kunstvoeding bij te geven. Ga intussen zelf kolven na elke voeding, om de productie te (blijven) stimuleren.
Belangrijk: voorkom spruw bij je kind door de borstkolf op je juiste manier te reinigen. Hier tips hoe je dat doet.
Hoe lang vingervoeden?
Hoe lang vingervoeden nodig is, verschilt per kind en of je baby al op gewicht is. Sommige baby's hebben de zuigtechniek na een paar keer onder de knie, terwijl andere een paar dagen tot een week nodig hebben. Zuigt je baby goed op je vinger? Dan kun je de borst weer proberen. Lukt het niet, ga dan over op vingervoeden. Probeer het later tijdens deze of een volgende voeding nog eens. Vaak lukt het dan wel.
Drinkt je baby goed aan de borst, maar twijfel je of hij genoeg voeding binnenkrijgt? Geef dan eerst borstvoeding en geef daarna via een spuitje extra voeding. Drinkt hij dat niet op, dan weet je dat je baby verzadigd is. Blijft borstvoeding een probleem? Dan kun je een lactatiekundige inschakelen. Op de website van de Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen vind je een lijst met lactatiekundigen bij jou in de buurt.
Meer weten? Met deze issues kan een lactatiekundige je helpen
Bronnen: Diakonessenhuis, Tergooi MC, La Leche League
