Waar zitten je bekken?
Het bekken bestaat uit een aantal botdelen. De onderkant van je wervelkolom vormt het heiligbeen. Daarvan heet het uiterste puntje je staartbeen, maar je kent het vast ook wel als je stuitje. Het heiligbeen zit aan beide zijkanten vast aan het darmbeen. Aan de voorkant loopt dit darmbeen over in je schaambeen. Al deze botten zitten aan elkaar vast met gewrichten. Het gewricht tussen je heiligbeen (sacrum) en het darmbeen (ilium) heet het SI-gewricht (sacro-iliacaal-gewricht). Tussen je schaambeenderen – in het midden onder in je buik – zit de symfyse.
Tip: Met een fitnessbal kun je oefeningen (Spinning Babies) doen voor een goede bekkenstand
Wat zijn bekkenbodemspieren?
De onderkant van al deze botten wordt afgesloten door een groep spieren: de bekkenbodem. Die hangt als een soort hangmat tussen je schaambeen, heiligbeen en zitknobbels. Het geeft steun aan de organen in je buik: de blaas, de endeldarm en bij vrouwen ook de baarmoeder. De bekkenbodem draagt hierdoor de organen in het kleine bekken. Juist omdat wij mensen rechtop lopen, heeft de zwaartekracht een belangrijke negatieve rol op deze functie. De bekkenbodem biedt als het ware tegenkracht tegen het uitzakken van de organen.
Lees ook: De bevalling: wat kun je verwachten?
Illustratie van bekkenbodemspieren
Bij vrouwen hebben de bekkenbodemspieren drie openingen: de plasbuis, vagina en anus. Als je de bekkenbodemspieren aanspant, helpen ze je urine en ontlasting op te houden. Je bekkenbodemspieren ontspannen is juist nodig om te kunnen plassen, ontlasten of om seks te hebben. Ook voor de bevalling is het belangrijk dat je deze spieren goed kunt ontspannen.
Je bekken tijdens de zwangerschap
Tijdens de bevalling moet je baby door je bekken naar buiten. Je lichaam bereidt zich daar tijdens de zwangerschap al op voor. Zwangerschapshormonen, zoals progesteron zorgen ervoor dat de spieren, kapsels en banden rondom de gewrichten van je bekken soepeler (weker) worden. Hierdoor ontstaat er meer ruimte tussen deze botdelen. Het voordeel? Je baby kan er door deze versoepeling straks makkelijker doorheen.
Waarom bekkenpijn als je zwanger bent?
Omdat het bekken soepeler wordt, krijgen sommige zwangere vrouwen moeite met bewegen of zelfs bekkenpijn. Tel daarbij op dat je baarmoeder steeds zwaarder en groter wordt, je lichaamsgewicht toeneemt en je houding soms door je groeiende buik verandert. Bekkenpijn als je zwanger bent, ontstaat meestal door verschillende factoren. Lees hoe je bekkenklachten kunt voorkomen en wat de beste behandeling is.
Wanneer last van bekken als je zwanger bent?
Lang niet elke vrouw krijgt pijn in haar bekken als ze zwanger is. Als je wel bekkenklachten krijgt, ontstaan die meestal gaandeweg in de zwangerschap. Doorgaans gebeurt dit zo rond de vijf maanden, dus als je 20 weken zwanger bent.
Bekkenklachten tijdens de zwangerschap
Heb je last van bekkenpijn of pijnscheuten in bijvoorbeeld je schaambeen of onderrug? Laat dit dan aan je verloskundige weten. Een gespecialiseerde (bekken)fysiotherapeut kan je helpen deze pijn te verminderen. Daarnaast zijn er een aantal tips waarmee je zelf de pijn kunt verminderen.
Wat doet je bekken tijdens de bevalling?
Tijdens je bevalling staat je bekken extra onder druk. Om naar buiten te kunnen, duwt je baby eerst je stuitje en het heiligbeen naar boven in de richting van je onderrug. Daarna wordt de verbinding die je schaambeenderen aan elkaar houdt maximaal opgerekt. Alleen op die manier kan het hoofd van je baby er langs. Hiervoor moeten de spieren van je bekkenbodem zo ontspannen mogelijk zijn. Een goede manier om te ontspannen is een rustige ademhaling.
Tijdens je bevalling kun je voor verschillende houdingen kiezen. Luister goed naar je lichaam om te voelen welke houding voor jou goed werkt. Wisselen van houdingen werkt goed en kan prettig zijn en bevorderlijk werken. Vaak bevallen vrouwen in Nederland nog op hun rug. Eigenlijk is liggen op je rug geen natuurlijke bevalhouding. Door te kiezen voor een houding waarbij je op een baarkruk zit of op handen en knieën, in plaats van plat op je rug, kun je meer ruimte in je bekken creëren. Hierdoor werkt de zwaartekracht ook beter in je voordeel. Ook kan je bekkenbodem zich beter volledig openen, omdat het stuitje meer naar achter kan bewegen. Uit onderzoek blijkt dat dit al snel drie centimeter meer ruimte geeft tussen je zitbotten en je stuitje. Zo kan de baby er gemakkelijker doorheen.
Lees ook: Een soepele geboorte door Spinning Babies
Je bekken na de bevalling
Na de bevalling moeten je baarmoeder, spieren en de bindweefsels die je gewrichten ondersteunen weer terug in vorm komen. Alles is onder invloed van zwangerschapshormonen soepeler en soms zelfs zwakker geworden. Bovendien is alles door het dragen van je ongeboren baby en tijdens de bevalling flink opgerekt. De spieren in je bekken, buik en rug moeten dus aansterken. Dit kost tijd. Toch is het ook belangrijk om alvast voorzichtig wat oefeningen te doen. Er is een flinke belasting bijgekomen: het tillen van je kind. De kraamverzorgster leert je in de kraamweek hoe je de baby zo kan tillen, dat je alles zo min mogelijk belast.
Je bekkenbodemspieren trainen? Elvie Trainer, dé bekkenbodemtrainer getest
Bekkenklachten na de bevalling
Sommige vrouwen komen hun zwangerschap zonder bekkenpijn door, maar ontwikkelen juist na de bevalling klachten. Neem in dat geval contact op met je verloskundige of huisarts. Die kan je doorverwijzen naar een gespecialiseerde (bekken)fysiotherapeut. Hij onderzoekt wat de reden is van je klachten, maar geeft ook advies over je houding (bijvoorbeeld tijdens het voeden van je baby).Daarnaast geeft hij advies over sporten en hoe je je spieren kunt aansterken. Bij extreme pijnklachten kan in uitzonderlijke gevallen geadviseerd worden om een bekkenband te dragen, maar de meeste vrouwen hebben al baat bij fysiotherapie.
Lees ook: Bekkeninstabiliteit tijdens de zwangerschap
Bron: de gynaecoloog