Kwijlen bij peuters: wat is normaal?

Het is heel normaal dat kinderen tot hun tweede jaar kwijlen. Maar wat als je kind steeds schone kleren aan moet omdat ze nat zijn van het speeksel? Hier lees je de oorzaken van kwijlen en wat je ertegen kunt doen.

Oorzaken van kwijlen bij peuters

Als je kind nog klein is, kan hij gaan kwijlen als hij zich inspant. Bijvoorbeeld als hij net leert rollen, kruipen, zitten en staan. Bij een peuter kan kwijlen nog meer oorzaken hebben:

Het krijgen van tanden: door de doorkomende tanden en kiezen maken kinderen meer speeksel aan. Dit is normaal en het kwijlen stopt vanzelf weer.
Verkoudheid: je kind kan niet door zijn neus ademen en ademt daardoor door zijn mond. Is de verkoudheid over? Dan kan het zijn dat het ademen door zijn mond een gewoonte blijft. Met zijn mond open is slikken moeilijker, waardoor speeksel eruit loopt.
Mondmotoriek is onvoldoende ontwikkeld: dat betekent dat de mondspieren van je kind slap zijn, waardoor zijn mond vaak openstaat en het speeksel er sneller uit kan lopen.
Te lang de duim of speen gebruiken: ook hierdoor kunnen de mondspieren van je kind niet goed zijn getraind, waardoor ze slap zijn en je kind gaat kwijlen. Lees ook: Wat is beter: duimen of een speen?
Te grote neus- of keelamandelen: als je kind hier last van heeft, kan zijn mond vaker open blijven staan. Je kunt in dit geval het beste contact opnemen met je huisarts.
Voeding: heeft je kind nog nooit hard voedsel gegeten, zoals een appel of een wortel? Dan traint hij zijn mondspieren ook niet. Begin hier dus op tijd mee.
Hij leert nieuwe dingen: peuters kwijlen vaak als ze nieuwe dingen leren. Zo kunnen ze heel geconcentreerd aan iets bouwen en ondertussen kwijlen.

Lees meer: Kinderen eten meer groenten als het niet is gesneden

Gevolgen van kwijlen bij peuters

Als je kind kwijlt, merkt hij daar in het begin weinig van. Op een gegeven moment kan hij er wel last van krijgen. Denk bijvoorbeeld aan:

Irritatie van zijn kin: door het kwijlen worden zijn kin en de huid rondom de mond steeds nat. De huid kan hierdoor geïrriteerd raken en er rood uitzien. Er kan een bacteriële infectie van de huid ontstaan en dit kan voor smetplekken.
Naar geurtje: het kwijl op de kin en andere plekken op de huid kan gaan ruiken, vooral als je kind last heeft van smetplekken.
Natte kleren: door het kwijl kunnen de kleren van je kind nat worden. In de zomer heeft je kind hier misschien niet zo’n last van, maar in de winter kan dit koud aanvoelen.
Nat kussen: tijdens het middagslaapje of ’s nachts kan het kussen of het matras van je kind nat worden. Dit slaapt minder lekker en je kind kan hiervan wakker worden.
Minder knuffelen: als je kind nat is van het speeksel, willen mensen hem misschien minder snel oppakken en knuffelen. Bijvoorbeeld omdat ze het vies vinden en/of zelf niet nat willen worden.
Uitdroging: let goed op dat je kind genoeg drinkt. Als je kind zóveel kwijlt, kan hij door vochtverlies uitdrogingsverschijnselen krijgen.

Lees meer: Uitdroging bij baby of kind, hier moet je op letten

Diagnose en behandeling

Kinderen tussen de één en twee jaar kwijlen tijdens inspannende dingen. Dat is normaal, maar na de tweede verjaardag moet het kwijlen wel over zijn. Merk je dat je kind nog steeds (veel) kwijlt? Neem dan contact op met de huisarts of de arts van het consultatiebureau. Zij bekijken waar het kwijlen door komt.

Ook een logopedist kan helpen. Die bekijkt alles wat te maken heeft met spreken en slikken. Je kind wordt na het eerste gesprek goed onderzocht en getest en vervolgens stelt de logopedist een behandelplan op. Ademt je kind dag en nacht door zijn mond? Dan is de behandeling vooral gericht op het verstevigen van de spieren in de mond. Het kan ook zijn dat de logopedist specifieke oefeningen geeft om het ademen door de neus te stimuleren. Dit verschilt per kind.

Lees meer: 6 signalen om met je kind naar de logopedist te gaan

Wat kun je zelf doen tegen het kwijlen?

Je wilt misschien het liefst telkens meteen het speeksel bij je kind weghalen, maar je kunt hem beter bewust maken van het feit dat hij kwijlt. Je kunt rustig tegen je kind zeggen dat hij zijn mond eerst dicht moet doen en dan zijn speeksel moet inslikken.

Probeer de rest van zijn huid zoveel mogelijk droog te houden. Veeg niet te hard met een zakdoek of hydrofiele doek af, maar dep het speeksel weg. Zo voorkom je dat de huid geïrriteerd raakt en dat je kind smetplekken krijgt. Je kunt hem ook een leuk slabbetje omdoen dat goed vocht opneemt, zodat zijn shirt niet al te nat wordt.

Duimt je kind of heeft hij nog steeds een speen? Leer dat zo snel mogelijk af. De duim en speen kunnen ervoor zorgen dat je kind steeds zijn mond open heeft. Laat je kind vanaf negen à tien maanden niet meer uit een flesje (met speen) drinken, maar uit een beker of een rietje.

Lees meer: 10 tips om te stoppen met de speen

Blaas- en zuigoefeningen

Heeft je kind vaak zijn mond open en kwijlt hij daardoor veel? Je kunt zelf oefeningen met hem doen om zijn mondspieren te trainen, zodat hij zijn mond wel dicht houdt. Laat je kind bijvoorbeeld drinken of blazen door een rietje. Zijn kaakspieren kun je trainen door hem stevig voedsel te geven, zoals stukken appel of een wortel.