Nekplooimeting bij je baby

Wat is een nekplooimeting?

Wil je vroeg in de zwangerschap laten onderzoeken of er afwijkingen te zien zijn bij je baby, dan kun je kiezen voor de 13 wekenecho. Die kun je laten doen tussen de twaalf weken en drie dagen en veertien weken en drie dagen zwangerschap. Een onderdeel van deze echo is de nekplooimeting. Hierbij meet de echoscopist tijdens een echo-onderzoek de dikte van de nekplooi van je baby. 'Nekplooi' is een beetje een misleidende term: de nekplooi is geen echte plooi, maar een tijdelijke, dunne vochtlaag onder de huid in de nek van je baby.

Lees ook: Prenatale screening: hierop wordt je baby onderzocht

Waarom wordt de nekplooi gemeten?

Voor de nekplooimeting – en dus de 13 wekenecho – moet je naar een echocentrum. Hier bekijkt de echoscopist de dikte van de nekplooi van je baby. Deze nekplooi is tijdelijk en verdwijnt later in de zwangerschap. Is de nekplooi dikker dan 3,5 millimeter? Dan kan dit wijzen op een hart- of chromosoomafwijking bij je baby, zoals het syndroom van Down, edwardssyndroom of syndroom van Patau. Je kunt dan kiezen voor vervolgonderzoek om zeker te weten of je kind een aangeboren afwijking heeft.

Nekplooimeting niet verplicht

De 13 wekenecho en nekplooimeting zijn niet verplicht. Niet iedereen wil voor de keuze komen te staan om de zwangerschap af te breken of niet. Je verloskundige of gynaecoloog zal vragen of je informatie wil over deze echo. Zo ja, dan zal hij uitleggen wat de 13 wekenecho inhoudt en dat de nekplooimeting hier een onderdeel van is. Ook wordt de NIPT-test besproken (zie verderop). Ook dat is een vrijwillig onderzoek.

Wat zegt een nekplooimeting?

De echoscopist vertelt meteen na de 13 wekenecho, waarbinnen de nekplooimeting wordt uitgevoerd, de uitslag. Bij de meeste zwangerschappen, 95 op de 100, ziet de echoscopist geen aanwijzingen voor een afwijking. Vervolgonderzoek is dan niet nodig. Wees trouwens niet bezorgd als de echoscopist niks over de nekplooi zegt: als alles er goed uitziet, kan het gebeuren dat dit onderwerp niet aan bod komt in het gesprek. Je kunt er natuurlijk wel altijd naar vragen.

Wordt er wel een dikkere nekplooi bij je baby gemeten? Dan hoeft dat zeker niet altijd te betekenen dat je baby een afwijking heeft. Er zijn baby's die een dikkere nekplooi hebben op de echo, maar na vervolgonderzoek blijkt er niets aan de hand te zijn. Helaas kan het omgekeerd ook zo zijn: de nekplooimeting was goed, maar de baby blijkt toch een chromosoom- of hartafwijking te hebben.

Lees ook: Dit zijn de extra risico's als je zwanger wordt op latere leeftijd

Vervolgonderzoek nekplooimeting

Als er een dikkere nekplooi bij je baby wordt gevonden, kun je kiezen voor vervolgonderzoek om meer zekerheid te krijgen. Eerst volgt er een uitgebreide echo (geavanceerd ultrageluid onderzoek, GUO). Tijdens deze echo wordt je baby met nog nauwkeuriger apparatuur dan bij de 13 wekenecho bekeken, waardoor meer details zichtbaar zijn.

Afhankelijk van de afwijkingen die tijdens de GUO worden gezien, stelt de arts voor om nog een onderzoek te doen. Dit kan een bloedonderzoek (NIPT), vlokkentest of vruchtwaterpunctie zijn. Bij een vlokkentest en een vruchtwaterpunctie bestaat een (heel) kleine kans op een miskraam als gevolg van het onderzoek.

Vruchtwaterpunctie

Met een vruchtwaterpunctie wordt onderzoek gedaan naar chromosoom- en DNA-afwijkingen en stofwisselingsziekten bij de ongeboren baby. De punctie wordt meestal uitgevoerd als je vijftien of zestien weken zwanger bent – al kan het ook later.

Tijdens de punctie wordt vruchtwater uit je baarmoeder gehaald. In het vruchtwater zitten lichaamscellen en eiwitten van je baby. Die cellen worden onderzocht en daaruit kan worden vastgesteld of je baby een afwijking heeft of niet. Bij een vruchtwaterpunctie is er een kleine kans (0,3 procent) op een miskraam. Lees hier meer over de vruchtwaterpunctie

Vlokkentest

Bij de vlokkentest haalt een gynaecoloog een klein beetje weefsel uit de placenta. Dit kan op twee manieren: via de vagina met een slangetje of via de buik met een naald. Het weefsel wordt in het laboratorium onderzocht op erfelijke ziektes en chromosoomafwijkingen. De test wordt gedaan als je tussen de elf en veertien weken zwanger bent. Ook bij de vlokkentest is er een kleine kans op een miskraam (0,5 procent). Meer over de vlokkentest

Bloedonderzoek: NIPT

Met de NIPT (niet-invasieve prenatale test) kun je laten onderzoeken of je baby het downsyndroom, edwardssyndroom of patausyndroom heeft. Hiervoor geef je bloed af, dat in een laboratorium wordt onderzocht. Je kunt ook kiezen voor NIPT met nevenbevindingen. Hierbij wordt ook gekeken naar andere chromosoomafwijkingen bij je baby, in de placenta (moederkoek) of (zeer zeldzaam) bij jouzelf.

Voor de duidelijkheid: ook als je baby geen verdikte nekplooi heeft, kun je kiezen voor de NIPT. Dat kan vanaf dat je tien weken zwanger bent. Ook dan wordt er bloed geprikt, dat onderzocht wordt in een laboratorium. Binnen tien werkdagen ontvang je de uitslag. Is de uitslag afwijkend, dan kun je kiezen voor een vervolgonderzoek, zoals de vlokkentest of een vruchtwaterpunctie.

Hier vind je nog veel meer informatie over de NIPT

Negatieve uitslag vervolgonderzoek nekplooimeting

Blijkt na de vruchtwaterpunctie, vlokkentest of NIPT dat je baby een afwijking heeft? Dan bespreek je dit met je verloskundige of gynaecoloog. Hierbij praten jullie over de mogelijke gevolgen voor je baby en wat voor impact dit heeft op het leven van jullie baby en van jullie zelf. Je partner en jij kunnen er tot 24 weken voor kiezen om de zwangerschap af te breken of de baby alsnog geboren te laten worden.

Wat kost een nekplooimeting?

De basisverzekering vergoedt de 13 wekenecho, net als het gesprek met de verloskundige of gynaecoloog dat eraan voorafgaat. Wel gaan de kosten van vervolgonderzoek soms af van je eigen risico.

Bronnen: Maasstad Ziekenhuis Rotterdam, KNOV