ZwangerVoeding & gezondheid

Afvallen tijdens je zwangerschap, mag dat?

Afvallen tijdens je zwangerschap, mag dat? Getty Images
Getty Images
Leestijd 6 minuten
(Medisch) beoordeeld door:
sharon asscher
Sharon Asscher
Algemeen voedingsadviseur
Lees verder onder de advertentie

Je gewicht tijdens de zwangerschap

Als je zwanger bent, neemt je gewicht normaal gesproken flink toe. Dit komt door de groei van je baby, de hoeveelheid vruchtwater en de zwangerschapshormonen. Het is niet de bedoeling dat je extra aankomt doordat je voor twee gaat eten. Sterker nog, een te hoog gewicht kan risico's voor je baby en je eigen gezondheid opleveren. Eet je gezond en beweeg je normaal, dan kom je tijdens je zwangerschap gemiddeld tien tot vijftien kilo aan. Hoeveel je tijdens je zwangerschap precies aankomt, is per vrouw verschillend. Kijk hier wat de ideale gewichtstoename is op basis van jouw BMI (body mass index).

Lees hier alles over verantwoord en veilig eten tijdens je zwangerschap.

Onbewust afvallen tijdens je zwangerschap

Sommige vrouwen worden de eerste maanden van de zwangerschap niet zwaarder, maar vallen juist af. Dit kan door verschillende redenen komen:

Lees verder onder de advertentie
  • Zwangerschapsmisselijkheid. Als je vaak misselijk bent, kan dat ervoor zorgen dat je maar weinig eten binnenhoudt of amper trek hebt. Gelukkig is dit meestal na week twaalf weer over.

  • Hyperemesis gravidarum. Dit is een vorm van extreme misselijkheid waarbij je hevig overgeeft. Als je hier lang last van hebt, kan dit gevolgen hebben voor jou en je baby. Wacht niet te lang en stap ermee naar je verloskundige of huisarts.

  • Problemen met de schildklier. Ben je niet misselijk, maar val je toch af tijdens je zwangerschap? Mogelijk is er iets met je schildklier aan de hand. Als je denkt dat je schildklierproblemen hebt en je hebt klachten als extreme vermoeidheid en gejaagdheid, ga dan langs de huisarts.

  • Stoppen met fanatiek sporten. Dit klinkt misschien niet logisch, maar als je altijd veel hebt gesport en nu veel minder of helemaal niet, kan je gewicht afnemen. Dit komt doordat je spierweefsel kwijtraakt. Lees hier meer over verantwoord sporten als je zwanger bent.

  • Gezonder eten. Veel vrouwen eten extra gezond als ze zwanger zijn en vallen daardoor in de eerste periode af.

  • Stress. De zwangerschap is een spannende periode en dit kan extra stress veroorzaken, hierdoor kun je afvallen. Stress tijdens de zwangerschap, zo beperk je het.

Zwangerschap en dieet

Hoewel sommige vrouwen het lastig vinden dat ze zwaarder worden, is het tijdens de zwangerschap een slecht idee om intensief te gaan lijnen. Moeders die tijdens de zwangerschap een crashdieet volgen of geen koolhydraten eten, hebben een grotere kans op een miskraam en een baby met een laag geboortegewicht. Bovendien is het belangrijk dat jij en je baby voldoende essentiële voedingsstoffen binnenkrijgen. Ga je extreem lijnen dan loop je de kans dat er een tekort ontstaat. Ook breekt je spiermassa af als je veel afvalt. Zonde, want je hebt die spieren hard nodig tijdens de bevalling.

Gezond afvallen tijdens de zwangerschap

Was je al stevig voordat je zwanger werd en wil je toch afvallen, doe dit dan op een gezonde manier. Dit doe je door ervoor te zorgen dat je slechts beperkt aankomt tijdens je zwangerschap. Oftewel: door ervoor te zorgen dat je een paar kilo minder aankomt, dan gebruikelijk is.

Lees verder onder de advertentie

Stel bijvoorbeeld dat je op basis van je BMI normaal gesproken tussen de 8 en 12 kilo 'mag' aankomen, maar je komt uiteindelijk maar 6 tot 10 kilo aan, dan ben je dus eigenlijk afgevallen. Ga hoe dan ook niet aan de slag met shakes, crashdiëten en schrap ook geen gezonde voedingsmiddelen uit je menu. Gezond afvallen betekent tijdens de zwangerschap: gezond eten, regelmatig bewegen en snacks en ongezonde tussendoortjes laten staan.

Gifstoffen in vetmassa

Vroeger werd er gedacht dat je absoluut niet mocht afvallen tijdens de zwangerschap. Op deze manier zouden gifstoffen die zijn opgeslagen in je vetweefsel in je bloed terechtkomen, en dat zou slecht zijn voor de baby. Inmiddels weten we dat dit iets anders zit. Als je afvalt, verbrand je vet en daar komen gifstoffen bij vrij maar lang niet zoveel als ooit werd gedacht. Zolang je gezond eet en voldoende beweegt, kan dit bovendien geen kwaad.

Overgewicht en zwangerschap

Als je BMI meer dan 30 is, heb je overgewicht. Je BMI bereken je door je gewicht in kilo's te delen door het kwadraat van je lengte in meters (kg:㎡). De ideale BMI ligt tussen de 20 en 25. Heb je overgewicht en word je zwanger, dan is er een verhoogde kans op complicaties tijdens de zwangerschap en de bevalling, zoals zwangerschapsvergiftiging (hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap) en suikerziekte.

Lees verder onder de advertentie

Verder hebben vrouwen met overgewicht meer kans op een miskraam en krijgen vaker te zware baby's. Dat is niet goed voor de gezondheid van de baby en kan de bevalling moeilijker maken.

Overgewicht en je baby

Naast complicaties heb je ook 48 procent meer kans op een kind met overgewicht als je zelf te zwaar bent. Tijdens de zwangerschap worden de vetcellen en de hypothalamus van je baby voor een groot deel ontwikkeld. De hypothalamus is een klein orgaan in de hersenen dat invloed heeft op de eetlust en stofwisseling. Zo bestaat er een kans dat je kind later ook overgewicht krijgt.

Tips: gezond afvallen tijdens de zwangerschap

  1. 01.

    Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Je conditie verbetert waardoor je tijdens de zwangerschap niet te veel aankomt. Ook verloopt je bevalling soepeler en na je bevalling herstel je sneller.

  2. 02.

    Vermijd crashdiëten.

  3. 03.

    Neem geen medicijnen om af te vallen.

  4. 04.

    Laat je adviseren door een diëtist/voedingsadviseur. Zij kan een voedingsplan maken zodat je op een gezonde manier afvalt als dat nodig is.

Lees verder onder de advertentie

Ondergewicht en zwangerschap

Ook ondergewicht kan complicaties veroorzaken tijdens de zwangerschap. Was je voor de zwangerschap al te licht (een BMI onder de 18,5) en moet je er moeite voor doen om op gewicht te blijven? Bespreek dit dan met de verloskundige of gynaecoloog. Het kan gebeuren dat je baby mogelijk voedingsstoffen tekortkomt. Als de verloskundige of arts het nodig vindt, zal hij je doorverwijzen naar een diëtist. Deze maakt dan een voedingsplan voor je, zodat je zeker weet dat jij en je baby alle noodzakelijke voedingsstoffen binnenkrijgen.

Conclusie

Tijdens de zwangerschap is het beter om niet actief te lijnen. Het kan gevolgen hebben voor de gezondheid van je baby als je tijdens de zwangerschap veel gewicht verliest. Verlies je tijdens je zwangerschap drie kilo? Dan is dat niet heel erg. Maar val je meer dan drie kilo af, dan is het een goed idee om contact op te nemen met je verloskundige.

Gemiddeld komen vrouwen tussen de tien en vijftien kilo aan. Als je overgewicht hebt, is het beter als je minder aankomt dan het gemiddelde en is het slim om je BMI in de gaten te houden. Maar als jij heel slank bent en je meer dan vijftien kilo aankomt, dan kan dat nog steeds gezond zijn. Gewoonweg omdat je het extra gewicht wel kan gebruiken voor je kind. Staar je dus niet blind op die tien tot vijftien kilo. Iedere vrouw is anders.

Lees verder onder de advertentie

Bron: Antonius ziekenhuis, Verloskundigenpraktijk De Kern