Ontspannen bevallen met hypnobirthing

Bij de cursus hypnobirthing ligt de focus op ontspanning en vertrouwen in jezelf. Ook leer je hoe je de regie kunt nemen over jouw bevalling en krijg je veel informatie over het geboorteproces en de geboortezorg. Alles over hypnobirthing.

In samenwerking met expert

Marijn van der Zwaard

Zwangerschapscoach

Wat is hypnobirthing?

Hypnobirthing is een zwangerschapscursus om je voor te bereiden op de komst van je baby. Je krijgt veel inzicht in de praktische, fysieke én mentale kant van de bevalling. Hoe verloopt het geboorteproces, wat doet je lichaam tijdens een wee, wat heeft je zenuwstelsel hiermee te maken en wat kun je doen om dit positief te beïnvloeden? Alle kennis is gericht op vertrouwen in je lichaam en je vermogen om bewuste keuzes te maken voor en tijdens je bevalling. Daarnaast leer je verschillende manieren om (diep) te ontspannen.

TIP! Hier vind je boeken die je kunnen helpen je bevalling met vertrouwen tegemoet te zien

Hypnose bij de bevalling

Hypno staat voor hypnose. Wat je hier tijdens de cursus mee doet, heeft niets te maken met therapie of de showhypnose die je misschien van tv kent. Hypnose (ook wel: zelfhypnose) betekent ontspanning, van een licht dromerig gevoel tot slapen. Als je helemaal opgaat in een mooi boek en de wereld om je heen vergeet, ben je ook in hypnose: ontspannen, maar wel wakker en gefocust op één ding. Dat gevoel is tijdens de bevalling heel helpend, omdat je lichaam dan optimaal kan doen wat nodig is en angstige gedachten minder makkelijk de overhand krijgen.

Lees ook: Waarom doen weeën pijn?

Ontspanning oefenen

Je kunt niet voorspellen wat je precies gaat tegenkomen bij je bevalling en hoe je je zult voelen. Bij de meeste bevallingen komen allerlei emoties voorbij en de meeste vrouwen vinden delen van hun bevalling (heel) spannend. Je kunt dan niet even een knop omzetten en tadááá: totaal relaxed. Dat hoeft ook niet, spanning mag erbij horen. Wat je kunt leren bij hypnobirthing, is hoe je de rust kunt opzoeken of toelaten. Daar is oefening voor nodig en dat doe je op verschillende manieren. Sommige oefeningen lijken op geleide meditatie en mindfulness, maar je leert ook hypnosetechnieken. De ene vrouw is daardoor een deel van haar bevalling diep ontspannen, de ander gebruikt de oefeningen vooral om van tevoren haar vertrouwen te versterken, omdat dát haar genoeg rust geeft. Er is niet één doel, het is vooral zinvol om inzicht te krijgen in hoe jij ontspant en wat je daarbij kan helpen.

Dit leer je bij hypnobirthing

Je leert te veel om hier allemaal te benoemen en de exacte cursusinhoud kan per docent wat verschillen, maar deze tien punten komen zeker aan bod:

De bevalling van begin tot geboorte: wat doen de baarmoeder en de hormonen, wat is ontsluiting, hoe gaat de baby door het bekken.
Ademhalingstechnieken die je kunt toepassen bij de verschillende weeën.
Ontspanningstechnieken en zelfhypnose.
Informatie en mentale oefeningen om je (zelf)vertrouwen te vergroten.
Bevalhoudingen die voor comfort en ruimte in je bekken zorgen.
Manieren om zelf de aanmaak van endorfine (je eigen pijnstiller) en oxytocine (voor effectieve weeën) te stimuleren.
Informatie over o.a. de geboortezorg en ziekenhuisprotocollen, die je helpt helder te krijgen wat je (niet) wilt tijdens je bevalling en hier de regie over te houden. Ook als het anders loopt dan je hoopt.
De belangrijke rol van de partner (zie verderop).
Het hechtingsproces: hoe je contact maakt met je baby en wat zijn of haar behoeften zijn tijdens de zwangerschap, bevalling en de eerste periode daarna.
Het eerste uur na de geboorte van je baby, de kraamtijd en de borstvoeding.

Lees ook: De eerste 30 minuten van je baby na de bevalling: dit kun je verwachten

In je DNA

Bij hypnobirthing leer je hoe een fysiologische bevalling verloopt: wat doet je lichaam van nature? Wat heb je nodig om dit zo goed mogelijk te laten gebeuren? Dat is het uitgangspunt. De bevalling kun je zien als een van de vele functies van je lichaam. Dat regelt dag en nacht allerlei ingewikkelde processen, zonder dat je je ermee hoeft te bemoeien. Het herkent vitaminen in voeding en weet hoe het die moet gebruiken. Het filtert zuurstof uit de lucht die je inademt en zorgt dat het in je bloed komt. Het zorgt voor een placenta en vruchtwater. De kennis die je lichaam daarvoor nodig heeft, zit in je DNA. Net als die voor de bevalling.

Wat doet angst met de bevalling?

Je lichaam is een chemische fabriek. Allerlei stofjes en signalen zijn voortdurend bezig met het aansturen van alle functies. Dat regelt je zenuwstelsel. Meestal werkt dit (als het goed is) vanuit ontspanning en functioneert je lichaam zoals gezond voor je is. Bij angst of spanning komen er stresshormonen vrij en activeert je zenuwstelsel alle functies die nodig zijn om te vechten of te vluchten. Een supergoed overlevingsmechanisme, maar niet zo handig tijdens de bevalling.

Je zenuwstelsel reageert sterk op prikkels, bijvoorbeeld op informatie die je zintuigen oppikken en op je gedachten. Het vecht-vlucht-systeem werkt niet alleen bij werkelijk gevaar, maar ook bij angstige gedachten. Die zorgen voor precies dezelfde reactie in je lijf. Je maakt stresshormonen aan, wat ten koste gaat van de oxytocine en endorfine. Daardoor kunnen de weeën wegblijven of zwakker worden, maar ook pijnlijker. De bevalling kan dan langer duren en je kunt het minder goed aan.

Positief én realistisch

Begin je met vertrouwen aan de bevalling, dan krijgen angstige gedachten en dus stress minder kans. Daarom ligt bij hypnobirthing de nadruk op informatie die je (zelf)vertrouwen versterkt. Je krijgt bijvoorbeeld veel inzicht in hoe je lichaam werkt en wat het nodig heeft, maar ook in hoe gedachten en overtuigingen over de bevalling ontstaan. Waar is jouw idee van bevallen door beïnvloed? Hoe waar zijn je gedachten eigenlijk?

Natuurlijk is een makkelijke bevalling niet voor iedereen weggelegd. Er zijn factoren die je niet in de hand hebt en de natuur doet niet altijd precies wat je wilt. Bevallen is voor de meeste vrouwen keihard werken en kan veel pijn doen. Ook als je goed kunt ontspannen. Juist daaróm is het belangrijk om van tevoren uit te zoeken wat je zou kunnen helpen als je het zwaar hebt. Hoe je dan, samen met je partner, toch weer ontspanning vindt. En hoe je bewust keuzes maakt en de regie houdt als er complicaties zijn. Dat kan ook je zelfvertrouwen vergroten. Bij hypnobirthing is ook hiervoor veel aandacht.

Lees ook: Zwangerschapshormonen, welke maakt je lichaam aan en wat doen ze met je?

Mindful zwanger

Pieker je veel tijdens je zwangerschap? Of zou je je zwangerschap bewuster willen beleven? Dan is een cursus Mindful Zwanger misschien iets voor jou. Hier leer je meer in ‘het nu’ te leven en om te gaan met stressgevoelens. En het kan je ook helpen bij je bevalling.

Specifieke ademhalingstechnieken

Puffen leer je niet bij hypnobirthing, omdat deze manier van ademen de spanning in je lichaam kan vergroten. Je leert juist hoe je met je ademhaling voor ontspanning, zuurstof en ruimte in je lichaam kunt zorgen tijdens de weeën. Verder oefen je een rustige manier van ademen, die je zenuwstelsel kalmeert. Dit kun je bijvoorbeeld doen tussen de weeën door of als iets je onrustig maakt.

Gesponsord

Zwangerschapskleding

Visualiseren en affirmaties

Visualiseren is een manier om je mentaal voor te bereiden. Als je je een situatie zo helder mogelijk voorstelt, worden dezelfde hersengebieden actief als wanneer je het in het echt doet. Je leert je brein zo alvast hoe het je lichaam moet aansturen als het echt zover is. Topsporters doen dit om hun prestaties voor te bereiden en in het leger gebruiken ze visualisatie bij de mentale voorbereiding op stressvolle situaties. Door lekker te dagdromen over je bevalling leer je je brein dat dit een veilige gebeurtenis is, die je aankunt. Ook affirmaties kunnen positief bijdragen. Dit zijn positieve boodschappen waarmee je een gunstige overtuiging versterkt (Ik kan dit!). Bij hypnobirthing leer je werken met beide technieken.

Video: Van weeën tot ontsluiting: hoe gaat dat? Deze vrouw legt het uit met een pingpongbal en ballon.

Je partner: rots in de branding

Hypnobirthing is een cursus voor beide aanstaande ouders. Eigenlijk heel logisch: de baby is van jullie samen en jullie zijn allebei belangrijk voor het begin van zijn leven. Je bent een sterk team als je hier allebei dezelfde kennis over hebt. Ook oefen je sommige technieken samen. Thuis oefenen is belangrijk: gewenning helpt om (makkelijk) te kunnen ontspannen. Maar je werkt tijdens de cursus ook samen aan een geboorteplan, waardoor je partner precies weet wat jij belangrijk vindt. Tijdens de bevalling kan hij met je meedenken en de communicatie met de verloskundige of ziekenhuispersoneel op zich nemen, zodat jij je kunt focussen op de weeën. Al tijdens de zwangerschap wordt het vanzelfsprekend dat je het echt samen doet.

Zacht en pijnloos?

Over hypnobirthing wordt soms gezegd dat je leert hoe je pijnloos kunt bevallen. Zo staat het beschreven in het boek HypnoBirthing – The Mongan Methode van Marie Mongan, die de methode bedacht. Hoewel sommige vrouwen werkelijk geen pijn ervaren (ook als ze geen hypnobirthing hebben gedaan trouwens), is het de vraag of je dit moet nastreven. Volgens de verloskunde hebben de meeste vrouwen pijn tijdens de bevalling en heeft deze pijn een functie. Bovendien kun je juist in de stress schieten als blijkt dat je weeën heel pijnlijk zijn, terwijl je je hebt voorbereid op een pijnloze ervaring. Alsof je iets verkeerd doet, terwijl pijn heel normaal is.

Ook bestaat het beeld dat je bij hypnobirthing leert hoe je je baby zachtjes naar buiten kunt ademen. Je kunt de beschrijving van de ademhalingstechniek voor de persweeën in het boek van Marie Mongan op die manier interpreteren, maar dat hoeft natuurlijk niet. De meeste vrouwen willen tijdens de persweeën hun kracht voluit gebruiken en (flink hard) geluid maken. Doe vooral wat voor jou het beste voelt. Dat gaat altijd vóór aangeleerde technieken.

Geschikt voor iedereen

Of je nu thuis wilt bevallen of in het ziekenhuis, hypnobirthing is even geschikt. Het geeft je het zelfvertrouwen om voor een thuisbevalling te gaan en handvatten om ook te ontspannen in een ziekenhuissetting. Dat het ‘geitenwollensokkerig’ zou zijn, is allang achterhaald. Niets zo down to earth als de feitelijke werking van je brein en je lichaam. En daarop is de logica achter de cursus gebaseerd. Wel kan er verschil zitten in hoe een docent de informatie overbrengt. De één is hier nuchterder in dan de ander. Sommigen zullen de nadruk leggen op pijnloos bevallen of het woord ‘pijn’ liever niet gebruiken. Vaak zie je aan de website wel of de aanpak van een docent bij je past, of je kunt even bellen. Bovendien zitten er zoveel ingrediënten in de cursus dat je er altijd veel kennis en handvatten uithaalt die bij je passen.

Lees ook: Thuis bevallen of in het ziekenhuis, twijfel je? Hier alle voor- en nadelen op een rij

Ontspannen bevallen: drie tips

De cursus bestaat meestal uit vijf wekelijkse lessen van tweeënhalf uur en je hebt tijd nodig om de technieken te oefenen. Je kunt met de cursus beginnen wanneer je zin krijgt om je in de bevalling te verdiepen. Met drieëndertig weken wordt het krap, al kun je altijd met een hypnobirthing-docent kunt overleggen over de mogelijkheden. Hou sowieso deze tips in je achterhoofd:

Laat je niet bang maken

Op social media kun je eindeloos scrollen langs filmpjes en berichten over bevallen. Wees selectief in de informatie die je opdoet en vergeet niet om af en toe te voelen of iets goed voor je zelfvertrouwen is of juist niet. En wat anderen ook zeggen over bevallen, het zegt niets over hoe het bij jou zal gaan. Lees hier meer over angst voor de bevalling en hoe je er het beste mee kunt omgaan.
Maak bewuste keuzes

Je kunt alleen ontspannen als je je veilig voelt. Probeer van tevoren te bedenken wat veiligheid voor jou betekent. Waar wil je bevallen? Wat is belangrijk qua sfeer en begeleiding? Wat zijn absolute do’s en don’ts voor je verloskundige? Past haar manier van werken bij jou? Wil je het graag anders? Weet je wat je opties zijn in het ziekenhuis? Weet dat je in elke situatie om volledige uitleg mag vragen en dat alle beslissingen over jouw bevalling aan jou zijn.
Ontspan elke dag

Plan er tijd voor, anders komt het er vaak niet van. Zet een meditatie-app op je telefoon, ga in bad, wandel, luister fijne muziek, aai je babybuik, laat je partner je voeten masseren, visualiseer de superheldin die je gaat zijn tijdens je bevalling, dagdroom over de eerste ontmoeting met je baby… ontspannen gaat soms niet vanzelf, maar oefening maakt het écht makkelijker.

Ontspan jij graag door te sporten? Bij Wehkamp bestel je fijne positiekleding die geschikt is voor sporten zoals yoga en fitness