Roken tijdens de zwangerschap

Hoe erg is het nou echt om te blijven roken tijdens je zwangerschap? Zelfs als je maar een paar sigaretten per dag rookt? Wat zijn de effecten op je ongeboren baby? En weegt de stress van stoppen op tegen de gevolgen? Alles wat je moet weten over (stoppen met) roken tijdens de zwangerschap.

Roken tijdens de zwangerschap

Er bestaat geen twijfel over: roken tijdens de zwangerschap is schadelijk voor je ongeboren kind. De schadelijke stoffen die jij als moeder binnenkrijgt tijdens het roken, komen ook bij de baby in je buik terecht via de navelstreng en placenta. Bij volwassenen worden deze stoffen grotendeels opgeruimd door de lever en de nieren. Al blijft roken natuurlijk toch zeer schadelijk. Bij een ongeboren baby zijn die organen nog niet af. Hierdoor blijven de schadelijke stoffen langer in het bloed van een baby en kunnen ze (nog) meer schade aanrichten.

Lees ook: Wat kun je doen aan brandend maagzuur tijdens de zwangerschap?

Schadelijke stoffen

Welke stoffen zijn dan zo schadelijk? Als je rookt, krijg je nicotine en koolmonoxide binnen en je baby dus ook. Nicotine vernauwt de bloedvaten, waaronder de bloedvaten die voeding en zuurstof naar de baby brengen. Koolmonoxide zorgt ervoor dat het bloed minder zuurstof bevat. Een baby krijgt door roken van de moeder dus zowel minder zuurstof, als minder voedingsstoffen binnen.

Meeroken

Meeroken is ook schadelijk voor je ongeboren kind. Op deze manier komen de schadelijke stoffen namelijk ook in het bloed van jou en je baby terecht. Het is als zwangere vrouw dus niet alleen goed om zelf niet te roken, maar je kunt ook maar beter uit de buurt blijven van mensen die roken.

Gesponsord

Zwanger én gezond

Gevolgen roken

Een ongeboren baby is negen maanden lang volop in ontwikkeling. Dit is een kwetsbare fase. Als er tijdens deze periode iets misgaat, zijn de veranderingen vaak blijvend. De schadelijke stoffen van sigaretten kunnen zorgen dat de ontwikkeling niet goed verloopt.

Roken tijdens de zwangerschap kan zorgen voor:

Een miskraam. Van elke tien zwangerschappen eindigt er één in een miskraam. Het roken of meeroken tijdens je zwangerschap vergroot de kans hierop.
Een vroeggeboorte. Baby’s van moeders die roken tijdens de zwangerschap hebben een grotere kans voor de 37e week geboren te worden. Vroeggeboren baby’s hebben een moeilijke start omdat hun organen nog niet helemaal ontwikkeld zijn. Er kunnen zich problemen voordoen met de ademhaling, bloedsomloop, zuurstofvoorziening in de hersenen en andere vitale organen. Ook infecties, voedingsproblemen en onderkoeling komen vaker voor bij vroeggeboren baby’s.
De ontwikkeling van astma bij het kind. Een kind kan op de lange termijn meer benauwdheid ervaren, meer hoesten en zelfs astma ontwikkelen.
Verschillende aangeboren afwijkingen, zoals een schisis (hazenlip) of klompvoetjes.
Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Als de moeder tijdens de zwangerschap heeft gerookt, is de kans groter dat de baby tijdens de bevalling overlijdt.
Wiegendood. Kinderen van moeders die rookten tijdens de zwangerschap, sterven vaker aan wiegendood.
Loslaten placenta. Normaal gesproken laat de placenta pas los nadat de baby geboren is. Bij moeders die roken tijdens de zwangerschap bestaat de kans dat de placenta te vroeg, dus als de baby nog in de buik zit, loslaat. Dit is heel gevaarlijk voor de baby, aangezien hij dan geen zuurstof meer binnenkrijgt.
Ondergewicht. Baby’s van vrouwen die de hele zwangerschap blijven roken wegen gemiddeld zo’n 150 tot 250 gram minder. Regelmatig meeroken zorgt voor een 15 tot 100 gram lichtere baby.
Obesitas: Er is een verband tussen roken tijdens de zwangerschap en obesitas bij het kind op latere leeftijd.
Hersenbeschadiging: op de lange termijn kan hersenbeschadiging zich mogelijk uiten in ADHD, leerproblemen en een lagere intelligentie.

Video: Dit doet roken met een ontwikkelende foetus

Stoppen geeft stress

10% van de vrouwen die roken, blijft hiermee doorgaan tijdens de zwangerschap. De meest opgegeven reden hiervoor is stress. Het zou te veel stress opleveren om tijdens de zwangerschap te stoppen met roken, wat weer slecht zou zijn voor de ongeboren baby. Dit is een misverstand. Het klopt dat (veel) stress tijdens de zwangerschap niet goed is voor je baby, maar dat weegt niet op tegen de eerder genoemde gevolgen van roken tijdens de zwangerschap.

Bovendien zorgt (blijven) roken tijdens de zwangerschap alleen nog maar voor meer stress. Dit zit zo. Ook al merk je het niet, tussen elke sigaret die je opsteekt, ervaart je lichaam stress. Dit komt door de verslaving aan nicotine. Voel je je ook nog schuldig dat je rookt, dan heb je dus dubbele stress. Niet goed voor jou en zeker niet voor je baby.

Alles dat je moet weten over het gebruik van medicijnen tijdens de zwangerschap

Misverstanden

Er bestaan nog meer misverstanden over roken tijdens de zwangerschap.

Je hoeft pas te stoppen met roken als je weet dat je zwanger bent.
Niet waar. De slechte stoffen in sigaretten komen vanaf de eerste dag van je zwangerschap al bij je kindje terecht. Probeer je zwanger te worden, dan kun je het beste direct stoppen met roken.
Een lichte baby = een makkelijke bevalling.
Ook niet waar. De bevalling van een te licht kind is moeilijker, omdat het kind zwakker is. Er moet sneller worden ingegrepen en direct na de bevalling hebben baby’s met een lager geboortegewicht meer moeite zichzelf warm te houden en meer kans op een laag bloedsuikergehalte. Op latere leeftijd hebben deze kinderen bovendien vaker last van gedragsproblemen, vooral als de groeivertraging in het begin van de zwangerschap is ontstaan.
De rook komt niet bij je kind.
Helaas, alle schadelijke stoffen van roken komen via de placenta bij je kind terecht.
Vriendinnen die rookten tijdens de zwangerschap kregen een gezond kind.
Dat is een kwestie van geluk. De ene rokende moeder brengt een gezond kind ter wereld, terwijl de ander een baby krijgt met lichamelijke problemen of een bevalling met veel complicaties. De mogelijke gevolgen van roken zijn voor elke zwangerschap hetzelfde: je neemt een groot risico door te blijven roken als je zwanger bent.

Roken na de geboorte

Roken na de bevalling brengt net zoveel risico’s met zich mee als roken tijdens de zwangerschap. Een babykamer moet rookvrij zijn. In een kamer waar rook hangt is het risico op wiegendood hoger, maar ook voor de gezondheid van je baby is het niet goed. Het beste voor een baby is een huis waar niet gerookt wordt. Rook trekt overal doorheen. Dus ook al slaapt je baby in een andere kamer: hij kan toch rook binnenkrijgen (lees hier meer over veilig slapen). Ook ‘derderangs rook’ is schadelijk voor baby’s, zo blijkt uit onderzoek. Dit zijn schadelijke rookdeeltjes die op de huid en in de kleding en het haar van rokende ouders en verzorgers zitten.

Als er in de omgeving van een (pasgeboren) baby wordt gerookt, heeft de baby een verhoogd risico op:

Wiegendood
Chronische oorontsteking
Luchtweginfecties
Astmatische klachten

'Rokende vaders onderschatten risico voor eigen baby'

Stoppen met roken

Roken is een verslaving en daarom moeilijk om vanaf te komen. Ben je zwanger en rook je? Of wil je stoppen met roken, om daarna zwanger te worden? Er zijn verschillende manieren om veilig en voor altijd te stoppen met roken. Je huisarts of verloskundige kan je helpen de juiste methode te vinden.

Bronnen: de verloskundige, Rijksoverheid, NHG