Stuwing, wat kun je ertegen doen?

Een paar dagen na de bevalling komt de melkproductie goed op gang. Je kunt dan last krijgen van stuwing. Je borsten zijn vol, gespannen en pijnlijk. Dit kan gebeuren als je borstvoeding geeft én als je kunstvoeding geeft. Hoe ontstaat stuwing en hoe kun je de klachten verminderen?

In samenwerking met expert

Christine Bulsing

Lactatiekundige

Wat is stuwing?

Stuwing is een ander woord voor zware, gespannen borsten. Een vergrote doorbloeding van de borsten en de aanmaak van melk veroorzaken stuwing. Het is te herkennen aan warme, pijnlijke en/of gespannen borsten. Meestal begint dit tussen dag drie en vijf na de bevalling, maar je kunt er ook pas na tien dagen last van krijgen.

Bijna alle moeders krijgen hiermee te maken, maar de één heeft er meer last van dan de ander. Soms merk je alleen dat je borsten wat gespannen zijn. Maar je borsten kunnen ook zó groot en pijnlijk worden, dat je voedingsbeha niet meer past en het lijkt alsof je borsten gaan ontploffen.

Tip: Verlicht de stuwing met een van deze borstkolven!

Stuwing bij borstvoeding en kunstvoeding

Moeders die borstvoeding geven kunnen last krijgen van stuwing, maar ook moeders die kunstvoeding geven. Hier lees je hoe dat komt.

Stuwing bij borstvoeding
De eerste dagen produceer je colostrum. Dit is de eerste, zeer calorierijke melk voor je baby, die in kleine beetjes komt. Na een paar dagen neemt de melkproductie toe. Dat kan ervoor zorgen dat je borsten erg vol raken. Je kunt ook pas na de kraamweek last krijgen van stuwing. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren als je baby doorslaapt of voedingen overslaat. In dat geval kun je een klein beetje melk afkolven om de spanning weg te nemen. Hou het echt bij een beetje en kolf je borsten niet helemaal leeg. Anders blijf je de melkproductie stimuleren en blijft de stuwing toenemen. Tip: Hier vind je een handkolf om de grootste spanning van je borst te halen
Stuwing bij kunstvoeding
Geef je je baby geen borstvoeding, maar kunstvoeding, dan kun je ook last krijgen van stuwing. De hormonen in je lichaam zorgen er nu eenmaal vanzelf voor dat je melkproductie op gang komt. Dus ook als je geen borstvoeding geeft, komt er melk in je borsten terecht. Normaal gesproken vermindert dit binnen een week. Als je je baby niet aanlegt, wordt er geen nieuwe melk aangemaakt. De melk die zich in je borsten heeft opgehoopt, wordt door je lichaam opgenomen.

Dit zijn de meest voorkomende borstvoedingskwaaltjes.

Kan stuwing kwaad?

Stuwing is over het algemeen onschuldig en het gaat vanzelf weer over. Stuwing is vooral vervelend, omdat je borsten gespannen aanvoelen en pijn kunnen doen. Als je stuwing goed behandelt, kun je er binnen 12 tot 48 uur al minder last van hebben.

Tips om stuwing te verlichten

Als je last hebt van stuwing, kan dat best pijn doen. Gelukkig zijn er een aantal manieren om het te verminderen.

Leg je baby vaak aan de borst
Geef je borstvoeding? Leg je baby dan zo vaak mogelijk aan de borst en laat hem goed drinken. Geef in de eerste 48 uur zoveel mogelijk voeding: minimaal acht tot twaalf keer per dag. Zo breng je de melkproductie goed op gang. Stel het voedingsmoment niet uit, omdat je bijvoorbeeld kraamvisite hebt. Het is belangrijk dat je baby goed ‘hapt’ en je borst goed leegdrinkt. Als je je baby te snel van je borst haalt, vergroot je de kans op melkophopingen in je borst. Controleer na elke voeding of je borsten soepel voelen.
Tip: dit zijn 7 manieren om het toeschietreflex te stimuleren.
Leg je baby goed aan
Leg je baby goed aan, want alleen dan kan hij makkelijk de melk uit je borst krijgen. Je voorkomt op die manier ook problemen zoals pijnlijke tepels en tepelkloven. Check hier ons handige stappenplan: zo leg je je baby goed aan.
Lees meer: Borstvoedingshoudingen: welke past bij jou en je baby?
Kolven
Zijn je borsten zo gespannen dat het voor je baby moeilijk is om de tepel in zijn mond te nemen? Dan kun je eerst proberen om met de hand wat vocht of melk rondom je tepel weg te masseren of met de hand te kolven. Lukt dit niet, kan kun je voor de voeding een beetje melk afkolven met een kolfapparaat. Dit zijn drie kolfmanieren die je kunt uitproberen.
Masseer je borsten
Tijdens het voeden kun je je borsten masseren. Hierdoor stroomt de melk beter en is de kans groter dat je baby je borst goed leegdrinkt.
Warme douche of warm washandje
Neem een warme douche of leg een warm, nat washandje op je borsten vlak voordat je borstvoeding geeft of kolft. Jij ontspant hiervan en het zorgt ervoor dat de melk goed doorstroomt.
Wissel af met iets kouds
Na de voeding kun je een koud kompres of een gekoelde gel-pad op je borsten leggen. Een zak bevroren diepvrieserwten die je in een doek wikkelt kan ook. Dit vermindert de zwelling en de pijn. En wist je dat schone, gekoelde koolbladeren in je beha ook helpen? Lees meer: Mag je borstvoeding geven als je ziek bent?

Extreme stuwing?

Doet het bij jou heel veel pijn en helpt geen van de manieren om de spanning te verlichten? Dan kun je in overleg met de verloskundige of de huisarts paracetamol nemen als je erg veel last hebt van pijnlijke, gespannen borsten. Een nog drastischer maatregel is het medicijn Parlodel. Bij extreme stuwing kan je huisarts dit voorschrijven. Doe dit alleen als je geen borstvoeding (meer) wilt geven, want de melkproductie stopt hiervan. Ook kun je er duizelig en misselijk van worden.

Borstontsteking

Als je last hebt van stuwing, kan je lichaamstemperatuur iets stijgen. Dit kan geen kwaad. Let er wel op dat je borsten niet té rood en pijnlijk worden. In combinatie met koorts kan dit namelijk wijzen op een borstontsteking.

Gesponsord

De top 5 merken autostoeltjes

Symptomen borstontsteking

Een borstontsteking wordt veroorzaakt door een verstopt melkkanaaltje of door bacteriën. Je herkent het aan de volgende symptomen:

je hebt één of meer pijnlijke, rode, warme plekken op je borst.
je hebt pijn tijdens het voeden.
je hebt flinke koorts, hoger dan 38,5 graden Celsius.
je voelt je ziek.

Lees meer: Van borstvoeding naar kunstvoeding overstappen, zo doe je dat

Bronnen: La Leche League, Zoete Melk

Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.

Meer over borstvoeding:

Medicijnen en borstvoeding: wat mag wel en wat niet?

Mag je borstvoeding geven als je ziek bent?

Alles over moedermelk

Baby laten boeren: hoe doe je dat?

Baby drinkt te snel, kan dat kwaad?

Borstvoeding afbouwen: hoe doe je dat?

Kraambezoekboek

Shop

Elektrische borstkolf

Shop

Dr. Brown's Options+ Anti-colic Bottle Startpakket Flessen

Babyflessen

Shop

Bewaarzakjes moedermelk

Baby rompertjes

Tepelhoedje

Handkolf

Tepelzalf

Voedingskussen

Babynestje

Vitamine D

Vitamine K

Van Baby tot Peuter

Lactatiekundige

Christine Bulsing heeft in 2011 haar diploma bachelor verpleegkunde behaald en is zij als jeugdverpleegkundige bij de jeugdgezondheidszorg gaan werken. In 2014 heeft Christine de opleiding tot lactatiekundige gevolgd en heeft ze in 2015 haar eigen praktijk Zoete Melk opgericht. In die tijd heeft zij ook een korte periode gewerkt als lactatiekundige in het Maasstad Ziekenhuis op de neonatologie,- en verlosafdeling.

Op dit moment combineer ze haar werk als jeugdverpleegkundige met haar eigen praktijk Zoete Melk. In haar eigen praktijk begeleidt ze moeders met vragen rondom alles over borstvoeding. Vaak komt ze bij de moeder thuis en kijkt ze mee met een voeding en zoeken ze samen naar oplossingen. Daarnaast geeft ze ook voorlichtingsavonden over borstvoeding voor aanstaande ouders en zwangeren.

Lees meer over