
Voedingsschema baby: het eerste jaar
Genoeg drinken, en later eten, is enorm belangrijk voor de ontwikkeling van je baby. Maar hoe weet je nu wat je baby het eerste jaar qua voeding nodig heeft? Je kunt voor advies altijd het consultatiebureau raadplegen. En ter inspiratie hebben we een handig voedingsschema baby (per maand) voor je opgesteld.
Voedingsschema baby: borstvoeding
Het aantal keren dat je per dag borstvoeding geeft, is afhankelijk van de behoefte en leeftijd van je kind. Jonge baby’s drinken gemiddeld acht tot tien keer per dag. Wat past het beste bij jou: voedingsschema borstvoeding of voeden op verzoek?
Voedingsschema baby: flesvoeding
Hoeveel flesvoeding je kind dagelijks nodig heeft, is afhankelijk van zijn gewicht. Over het algemeen geldt een richtlijn van 150 ml per kilo lichaamsgewicht per 24 uur. Twijfel je of je baby genoeg drinkt, dan kun je dit bespreken tijdens het bezoek aan het consultatiebureau. Check ook ons handige voedingsschema flesvoeding: hoeveel heeft mijn baby nodig?
Voedingsschema baby: vaste voeding
Tussen vier tot zes maanden zóu je kunnen starten met oefenhapjes, maar het is geen vereiste. Als je baby met veel plezier alleen voldoende borst- of flesvoeding drinkt, is dat ook prima. Vanaf zes maanden heeft je kind wel vaste voeding nodig naast borst- of kunstvoeding, daarvoor kun je ook een voedingsschema gebruiken.
Vanaf welke leeftijd mag je baby water drinken?
Voedingsschema baby: starten vaste voeding
Baby’s van vier maanden hebben in het begin vaak nog moeite om van een lepel eten, omdat ze hun tong naar buiten bewegen. Het kan ook zijn dat je baby nog geen behoefte heeft aan hapjes. Begin pas met vaste voeding zodra je kind er klaar voor is. Volg hierbij vooral je eigen gevoel en kijk goed naar de behoeften van je kind. Je kunt dit eventueel ook even overleggen op het consultatiebureau. Tot zes maanden gaat het sowieso puur om het kennismaken met vast voedsel: je baby mag uitproberen, ontdekken en proeven, maar hoeft nog niet te eten. Zijn voedingsstoffen haalt hij uit de borstvoeding of kunstvoeding, dus het is belangrijk dat bijvoeding dit niet vervangt voordat een baby zes maanden oud is.
Lees ook: Dit heb je nodig als je gaat starten met de eerste hapjes
Fijne bewaarbakjes om babyvoeding in te bewaren:
Voedingsschema baby: vaste voeding en allergieën
Tegenwoordig raden kinderartsen, jeugdartsen (op het consultatiebureau) en het Voedingscentrum aan om baby’s tussen de vier en zes maanden al te laten kennismaken met verschillende soorten voeding, om de kans op voedselallergieën te verkleinen. Het gaat dan vooral om pinda’s en eieren. Bij baby’s die aanleg voor een allergie hebben, wordt de kans op een pinda-allergie of kippenei-allergie namelijk kleiner als ze er al op jonge leeftijd mee in aanraking zijn gekomen. Je kunt beginnen met het geven van 100 procent pindakaas (dus zonder toevoegingen) of fijngemalen stukjes roerei vanaf dat je baby vier maanden is. Je kunt de pindakaas of het roerei bijvoorbeeld door een fruit- of groentehapje mengen. Dit kun je in het voedingsschema opnemen zodat je het niet vergeet.
Tip: Hier vind je het leukste kinderbestek
Voedingsschema borst- en flesvoeding
Onderstaand voedingsschema geeft per maand een advies over hoeveel je baby het eerste jaar mag drinken en hoe je de voedingen over de dag kunt verdelen. Onthoud: dit voedingsschema is alleen maar een richtlijn. Het is logisch dat niet iedere baby evenveel en even vaak drinkt. Zolang je baby gezond is en goed groeit, hoef je je niet druk te maken over de voeding en het voedingsschema. Bij twijfel kun je advies aan de jeugdarts bij het consultatiebureau vragen.
De genoemde hoeveelheden flesvoeding zijn gemiddelden. Volg hierin vooral je eigen baby: ook met flesvoeding kun je voeden op verzoek. Een fles hoeft ook niet leeg. Je baby geeft zelf aan wanneer hij genoeg heeft gedronken.
Hoeveel flesvoeding je kind dagelijks nodig heeft, is afhankelijk van zijn gewicht. De algemene richtlijn voor de hoeveelheid flesvoeding per dag is: 150 ml melk per kilo gewicht. Weegt je baby 5 kilo, dan heeft hij op een dag dus 5 x 150 = 750 ml flesvoeding nodig. Hoe je dit verdeelt per fles in het voedingsschema, is aan jou en je baby. Het kunnen 5 flessen van 150 ml zijn, of 6 flessen van 125 ml, of 7 van 105 ml, etc.
De hoeveelheid flesvoeding die in het voedingsschema staat, is de hoeveelheid water die je gebruikt om het flesje aan te maken. Door er melkpoeder aan toe te voegen, komt de hoeveelheid melk iets hoger uit. Bijvoorbeeld 90 ml water + 3 schepjes poeder = 100 ml melk. En 180 ml water + 6 schepjes poeder = 210 ml melk. Controleer voor andere hoeveelheden de verpakking van het melkpoeder.
Lees ook: Wat als je baby veel spuugt?
Voedingsschema baby 1-4 weken
Let op: het voedingsschema is een voorbeeld, de tijden zijn dus een indicatie. Je hoeft het voedingsschema uiteraard niet precies aan te houden, let vooral goed op je kind en waar hij of zij behoefte aan hebt. Je kunt ook kijken hoeveel tijd er tussen de voedingen zit. Ook verschilt het aantal voedingen per dag per baby: dit kunnen er ook zes of twaalf zijn.
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 8 | Leg je kind zoveel mogelijk aan om de voeding goed op gang te brengen. | N.v.t. |
Hoeveel melk: 75 – 110 ml |
Voorbeeld voedingsschema per dag (bij flesvoeding): | |
Tijd | Voeding |
07:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
10:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
13:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
16:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
19:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
21:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
00:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
03:00 | 90 ml flesvoeding of BV |
Aantal uren slaap overdag: steeds 3 uur slapen en tussendoor uurtje wakker | |
Aantal uren slaap ’s nachts: dat is afwachten… |
Voedingsschema baby 4-8 weken
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 6 of 7 | Je kunt proberen om je kind rond dezelfde tijden te voeden als op het flesvoedingsschema om zo wat ritme te krijgen, maar voeden op verzoek kan ook. Als je baby ’s avonds wat vaker drinkt, slaapt hij misschien langer door. | N.v.t. |
Hoeveel melk: 7 x 75 – 110 ml of 6 x 110 – 150 ml |
Voorbeeld voedingsschema per dag | ||
Tijd | Voeding | Dutje |
07:00 | 90 ml flesvoeding | 1 uur |
11:00 | 90 ml flesvoeding | |
14:00 | 90 ml flesvoeding | 1 uur |
17:00 | 90 ml flesvoeding (evt. overslaan) | |
18:00 | 90 ml flesvoeding | 19:00 naar bed |
23:00 | 90 ml flesvoeding | |
02:30 | 90 ml flesvoeding | |
Aantal uren slaap overdag: circa 4,5 uur | ||
Aantal uren slaap ’s nachts: 12 uur |
Voedingsschema baby 8-12 weken
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 6 | Voed je kind op verzoek of probeer dezelfde tijden als bij flesvoeding aan te houden om zo wat ritme te krijgen. | N.v.t. |
Hoeveel melk: 6 x 110 – 150 ml |
Voorbeeld voedingsschema per dag:
Tijd | Voeding |
06:30 – 07:00 | 110-180 ml flesvoeding of BV |
10:30 – 11:00 | 110-180 ml flesvoeding of BV |
14:00 – 14:30 | 110-180 ml flesvoeding of BV |
17:45 – 18:00 | 110-180 ml flesvoeding of BV |
18:00 – 20:00 | 110-180 ml flesvoeding of BV |
22:00 – 23:00 | 110-180 ml flesvoeding of BV |
02:30 | Eventueel nog een nachtvoeding |
Aantal uren slaap overdag: | 3,5 – 5 uur |
Wakkertijd overdag: | 60 – 120 minuten |
Aantal uren slaap ’s nachts: | 11 – 12 uur |
Voedingsschema baby 4 maanden
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 5 | Voed je kind op verzoek of probeer dezelfde tijden als bij flesvoeding aan te houden om zo wat ritme te krijgen. | Eventueel beginnen met oefenhapjes (theelepel) gepureerde groenten zonder zout of gepureerd fruit. |
Hoeveel melk: 5 x 150 – 180 ml | ||
Sommige baby’s kunnen rond deze leeftijd zonder nachtvoeding, maar lang niet alle baby’s zijn zover. | ||
Je kan nu wat rijstebloem aan de melk toevoegen. |
Voorbeeld voedingsschema per dag:
Tijd | Voeding | Dutje |
07:00 | 150 ml flesvoeding | 45 min. |
11:00 | 150 ml flesvoeding | 2 uur |
14:30 | 150 ml flesvoeding | |
18:00 | 150 ml flesvoeding | 19:00 naar bed |
22:30 | 150 ml flesvoeding | |
Aantal uren slaap overdag: 3 uur | ||
Aantal uren slaap ’s nachts: 12 uur |
Voedingsschema baby 5 maanden met groente en fruit
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 4 | Voed je kind op verzoek of probeer dezelfde tijden als bij flesvoeding aan te houden om zo wat ritme te krijgen. Je baby slaapt ’s nachts misschien al door of veel langer aan een stuk. | Eventueel theelepels gepureerde groenten zonder zout of 1 a 2 eetlepels gepureerd fruit. |
Hoeveel melk: 4 x 180 – 200 ml | ||
Voorbeeld voedingsschema per dag:
Tijd | Voeding | Dutje |
07:00 | 180 ml flesvoeding | 45 min. |
11:30 | 180 ml flesvoeding | 2 uur |
14:30 | 180 ml flesvoeding | |
18:00 | 180 ml flesvoeding | 19:00 naar bed |
Aantal uren slaap overdag: 3 uur | ||
Aantal uren slaap ’s nachts: 12 uur |
Voedingsschema baby 6 maanden
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 5 (incl. vaste voeding) | Ook als je borstvoeding geeft, vervang je vanaf nu 1 voeding door vaste voeding en geef je je kind ’s ochtends bijv. een boterham. | Je kunt je baby nu bijvoorbeeld in plaats van borst- of flesvoeding een vast hapje in de avond geven. Dat kan bestaan uit ongeveer 150-200 gram voedsel: bijvoorbeeld 100 gram groenten, 80 gram koolhydraten (rijst, aardappelen of pasta) en 20 gram eiwitten (vlees, vis of ei). |
Hoeveel melk: circa 650 ml verdeeld over de dag |
Voorbeeld voedingsschema per dag:
Tijd | Voeding |
07:00 | 180 ml flesvoeding of BV en/of evt. pap |
11:30 | 180 ml flesvoeding of BV + vast hapje/broodje |
14:30 | 100 ml flesvoeding (mag je afbouwen) |
17:00 | vaste voeding. Bijvoorbeeld een paar lepels geprakte broccoli. Hier kan je een beetje pindakaas of geroerbakt ei aan toevoegen. |
18:30 | 180 ml flesvoeding of BV |
Aantal uren slaap overdag: | 3 – 3,5 uur |
Wakkertijd overdag: | 1,5-3 uur |
Aantal uren slaap ’s nachts: | 11 uur |
Meer weten? Dit zijn gezonde tussendoortjes voor je baby
Voedingsschema baby 7/8/9 maanden
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Aantal voedingen per dag: 5 (incl. vaste voeding) | Vervang steeds meer voedingen door vaste voeding. Het schema voor flesvoeding is een goede indicatie. | Laat je kindje wennen aan nieuwe smaken en structuren. Ook mag je kind langzaam aan wat meer vaste voeding. Bouw dit rustig uit. |
Hoeveel melk: circa 600 ml verdeeld over de dag. | Je kind mag af en toe een tussendoortje zoals een soepstengel of rijstwafel. | |
Geef je kind als ontbijt wat pap of brood en fruit. |
Voorbeeld voedingsschema per dag:
Tijd | Voeding | Dutje |
07:00 | 180 ml flesvoeding en ontbijt | 1 uur |
09:30 | fruithapje | |
11:30 | vast hapje/broodje en water | 2 uur |
14:30 | 90 ml flesvoeding (mag je afbouwen) | |
17:30 | vaste voeding en water | |
18:30 | 180 ml flesvoeding | 19:00 naar bed |
Aantal uren slaap overdag: 3 uur | ||
Aantal uren slaap ’s nachts: 12 uur |
Belangrijk: lees hier waarom het niet gezond is om je baby elke dag een rijstwafel te geven.
Voedingsschema baby 10/11 maanden
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
5 voedingen per dag (incl. vaste voeding)
Hoeveel melk: circa 500 ml verdeeld over de dag. |
Vervang steeds meer voedingen door vaste voeding. Het schema voor flesvoeding is een goede indicatie. | Je kind mag nu met alle maaltijden van het gezin mee-eten, zolang het weinig zout bevat en het eten zacht genoeg is (of prak het). |
Voorbeeld voedingsschema per dag:
Tijd | Voeding | Dutje |
07:00 | 180 ml flesvoeding en ontbijt | 1 uur (afbouwen) |
11:30 | vast hapje/broodje en water | 2 uur |
14:30 | water of vruchtensap | |
17:30 | vaste voeding en water | |
18:30 | 150 ml flesvoeding (afbouwen) | 19:00 naar bed |
Aantal uren slaap overdag: 2 tot 3 uur | ||
Aantal uren slaap ’s nachts: 12 uur |
Rond de eerste verjaardag
Flesvoeding | Borstvoeding | Vaste voeding |
Je hoeft je kind geen opvolgmelk te geven. Koemelk of sojamelk is genoeg. | Geef je nog borstvoeding, dan is dat nu iets extra’s naast de gewone maaltijden. | Je kind mag vanaf nu gewoon met het gezin mee-eten. Blijf wel op de hoeveelheid zout letten. Hoe minder, hoe beter. |
De meeste kinderen slapen alleen ’s middags nog een uur of twee. |
Handig: Dit zijn de beste baby foodprocessors van dit jaar
Voedingsschema baby: vitamine D en K
Je baby maakt in zijn eerste levensjaren grote stappen. Naast zijn voeding heeft hij extra vitamine D en vitamine K nodig om zijn groei te ondersteunen. Vitamine D geef je in de vorm van druppeltjes, tot je kind vier jaar is. Jonge kinderen kunnen dit nog niet voldoende uit hun voeding en uit zonlicht halen.
Vitamine K mag je vanaf de achtste dag na de geboorte aan je baby geven. Pasgeboren baby’s hebben nog niet de darmbacteriën om dit zelf aan te maken. Daarom heeft je baby de eerste drie maanden extra vitamine K nodig. Dit geldt alleen voor kinderen die borstvoeding krijgen of minder dan 500 ml kunstvoeding per dag.
Dit zijn belangrijke vitamines voor je kind.
Voedingsschema vaste voeding
Het Voedingscentrum geeft het advies om met vaste voeding te starten tussen de vier en zes maanden. Dit zijn nog echt oefenhapjes: een paar theelepels geprakte groente of fruit per keer. Je kind heeft nog voldoende melk nodig. Die eerste oefenhapjes worden niet voor niets zo genoemd. Zo’n nieuwe vaardigheid onder de knie krijgen, is nog best ingewikkeld voor je baby. De beweging van zijn tong, de nieuwe smaak, geur en textuur en het vervolgens het doorslikken: voor je baby is het allemaal nieuw.
Oefenhapjes zijn extra en komen (nog) niet in de plaats van borst- of kunstvoeding. Vanaf zes maanden heeft je baby naast borst- of flesvoeding de oefenhapjes wel echt nodig en kun je een voedingsschema aanhouden. Rond deze leeftijd heeft hij namelijk behoefte aan meer energie en voedingsstoffen dan hij uit moedermelk of flesvoeding kan halen. Vanaf acht maanden gaat de vaste voeding de melkvoeding geleidelijk vervangen. Voor voedingsadvies kun je ook altijd terecht bij het consultatiebureau.
Wat is beter: babyvoeding zelf maken of een potje?
Leeftijd | Bijvoedingen |
1 maand | alleen borst- of flesvoeding (zie uitgebreide voedingschema hierboven) |
2 maanden | alleen borst- of flesvoeding (zie uitgebreide voedingschema hierboven) |
3 maanden | alleen borst- of flesvoeding (zie uitgebreide voedingschema hierboven) |
4 maanden | eventueel beginnen met één oefenhapje (theelepel) gepureerde groenten zonder zout of gepureerd fruit |
5 maanden | eventueel theelepels gepureerde groenten zonder zout of 1 a 2 eetlepels gepureerd fruit |
6 maanden | Voorbeeldmenu: • 1 groentehapje zonder zout • 1 fruithapje: vruchtensap of fijngemaakt fruit • Tussendoor: broodkorst |
7 maanden | Voorbeeldmenu: • 2 voedingen: (licht)bruin brood met margarine en smeerbaar beleg als pindakaas, hüttenkäse of een bordje pap • 1 warme maaltijd (zoutloos): fijngesneden gekookte groenten zonder zout, geprakte aardappel, rijst, macaroni of spaghetti, ± 1 eetlepel vlees, vis of ei, 1 theelepel olie of boter, een toetje, bijv. magere yoghurt zonder suiker • 1 fruithapje: fijngemaakt fruit • Tussendoor: broodkorst of een babyrijstwafel |
8 tot 12 maanden | Voorbeeldmenu: • 2 voedingen: bijv. een broodmaaltijd en bakje yoghurt • 1 warme maaltijd (zoutloos) met e.v.t. een toetje • Tussendoor: fruithapje, water, verdund vruchtensap, slappe thee zonder suiker, (kinder)biscuit, toastje, beschuit, cracker, brood(korst), babyrijstwafel etc. |
Is je baby al wat groter? Bekijk hier de voedingsschema’s vanaf acht maanden en wanneer je je kind met de pot mag laten mee-eten.
Meer over voeding:
- Vanaf wanneer mag je baby brood eten?
- Mijn baby wil niet eten, wat nu?
- Van borstvoeding naar kunstvoeding overstappen
- Superfoods voor je baby
- Waarom pindakaas goed is voor je baby
- Hoe herken je een voedselallergie?
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.