Zwangerschapscursussen, welke past bij jou?

Wat is een zwangerschapscursus?

Bij een zwangerschapscursus krijg je veel zinvolle informatie over zwanger zijn en bevallen, je doet oefeningen, maar het is ook gezellig. Je komt in contact met andere zwangere vrouwen of - als je naar een zwangerschapscursus met partner gaat - andere stellen die een baby krijgen. Een leuke manier om nieuwe mensen te leren kennen die straks een kind hebben in dezelfde leeftijd als die van jou. Dat schept een band en je kunt veel aan elkaar hebben, ook in de toekomst. Best lekker om het één keer in de week ongestoord te kunnen hebben over kwaaltjes (en er samen om te lachen), echo's en wat jullie verder meemaken tijdens deze unieke periode.

Ook interessant: Welke echo's krijg je allemaal in de zwangerschap?

Uit welke zwangerschapscursussen kun je kiezen?

Het aanbod van zwangerschapscursussen is enorm gevarieerd. Van speciale zwangerschapsyoga heb je vast weleens gehoord, maar er zijn nog veel meer mogelijkheden. De aandacht kan vooral liggen bij beweging, ontspanning of voorlichting, of een combinatie. Het is maar net wat jij belangrijk en prettig vindt.

Bij sportieve zwangerschapscursussen is het belangrijkste doel: fit blijven tijdens je zwangerschap. Maar er zijn ook cursussen die zich meer richten op de mentale kant en ontspanning, zoals zwangerschapsmindfulness en hypnobirthing. En dan zijn er nog de informatieve cursussen, waarbij je vooral informatie en advies krijgt over je zwangerschap en de bevalling. Ook de borstvoedingscursus, die je al tijdens de zwangerschap doet om je voor te bereiden op borstvoeding geven, is in opkomst.

Meer behoefte bij eerste zwangerschap

De behoefte aan informatie is bij een eerste zwangerschap vaak groter dan bij een tweede of derde zwangerschap. Daar kun je dus ook rekening mee houden bij je keuze. Tijdens een eerste zwangerschap wil je vaak alles, maar dan ook alles weten. Het is nog zo nieuw en onwennig. Bij latere zwangerschappen heb je misschien alleen behoefte aan een opfriscursus of kies je eerder voor fit blijven dan voor veel informatie.

Het kan ook zo zijn dat je eerste bevalling geen goede ervaring was, en dat je je bij een tweede zwangerschap gerichter wilt voorbereiden. Als je erg tegen de bevalling opziet, is een cursus die je zelfvertrouwen versterkt en handvatten geeft voor ontspanning geschikt. Of misschien wil je dit keer meer weten over een ziekenhuisbevalling en hoe je tijdens je bevalling de regie in handen kunt houden.

Zwangerschapscursus met of zonder partner

Bij steeds meer cursussen is de partner ook welkom. Dat kan bij elke les zijn, of eenmalig, tijdens een speciale partnerles. Andere cursussen zijn juist weer helemaal op aanstaande moeders gericht. Veel van de cursussen zijn in groepsverband, maar er bestaan ook privécursussen, zoals zwangerschapsyoga aan huis, een privésessie haptonomie of een privécursus bij een doula of geboortecoach. Privéles is een fijne optie als je je samen met je partner wilt voorbereiden op de bevalling en daarbij graag persoonlijke aandacht wilt of specifieke vragen of angsten hebt. Vaak kun je de lessen in overleg helemaal inrichten zoals past bij jullie, met de informatie en oefeningen waar jullie behoefte aan hebben.

Welke zwangerschapscursus past bij mij?

Keuze genoeg dus. Om je wegwijs te maken in de wereld van de zwangerschapscursussen, hebben we de verschillende opties op een rijtje gezet. Bekijk de mogelijkheden en bepaal wat jij fijn zou vinden.

Zwangerschapscursus voor beweging en fitness

Wil je in de zwangerschap graag goed voor je lijf zorgen door veel te sporten en te bewegen? Dan passen de volgende cursussen bij jou.

• ZwangerFit
  Sporten tijdens de zwangerschap is bewezen gezond, en dat doe je bij deze zwangerschapscursus onder leiding van een gespecialiseerde docent (vaak een fysiotherapeut). Je werkt onder meer aan je conditie, kracht en je bekkenbodemspieren. Daarnaast krijg je tips voor de bevalling.

• Zwangerschapsgym
  Zo heette een zwangerschapscursus vroeger, maar het bestaat nog steeds. De invulling kan per cursusdocent verschillen, maar meestal gaat het om een groepsles waarbij je oefeningen doet om in vorm te blijven en je lichaam voor te bereiden op de bevalling, gecombineerd met informatie over onder meer je hormonen, ontsluiting en perstechnieken.

• Zwangerschapsyoga
  Een zwangerschapscursus gebaseerd op yoga helpt je omgaan met spanning én je lichaam blijft fit en soepel tijdens de zwangerschap. Ook is er vaak ruimte om ervaringen uit te wisselen met andere zwangere vrouwen en je krijgt informatie over de bevalling. Iets voor jou? Hier lees je meer over zwangerschapsyoga.

• Zwangerschapszwemmen
  Een zwangerschapscursus in het water kan heel lekker zijn, omdat je bijna gewichtsloos bent en daardoor makkelijker kunt bewegen. Je werkt in een groepje aan je conditie en je leert manieren om te ontspannen. Veel zwembaden bieden dit aan in warm water. Lees hier meer over zwemmen tijdens de zwangerschap.

• Zwangerschapsbootcamp
  Oftewel outdoor sporten voor fanatiekelingen. Onder meer Mom in Balance biedt deze zwangerschapscursus aan in heel Nederland. Bij deze groepslessen draait het om fit blijven tijdens je zwangerschap, met oefeningen aangepast aan je zwangere lichaam. En lekker buiten dus, wat altijd goed is voor je mentale gezondheid!

• Zwangerschapsdansen
  Een zwangerschapscursus gebaseerd op dans en muziek is uiteraard gericht op bewegen, maar vaak ook op in contact zijn met je gevoel, je lichaam en je baby. Bewegen op muziek is hier heel geschikt voor. Dit heeft invloed op je stemming en je gebruikt je hele lijf. Je leert bewegingen die tijdens de bevalling kunnen helpen en je krijgt vaak ook wat informatie over bevallen.

• Zwangerschapspilates
  Graag fit, flexibel en in balans blijven? Bij zwangerschapspilates doe je oefeningen die gericht zijn op je rug, buik en bekken, zodat je je lichaam sterk maakt. Maar ook focus je je op je ademhaling en leer je ontspannen.

Zwangerschapscursus voor ontspanning en mentaal welzijn

Heb je veel stress en wil je vooral tot rust komen in de zwangerschap? Of maak je je zorgen en kun je daarom wat meer ontspanning gebruiken? Dan zijn deze cursussen wellicht iets voor jou.

• Mindfulness
  Bij een zwangerschapscursus gebaseerd op mindfulness leer je hoe je bewust en met rust kunt omgaan met alles wat je tijdens de zwangerschap en bevalling tegenkomt. Je leert ademhalingstechnieken voor tijdens de weeën, mediteren en hoe je stress kunt reguleren. Lees hier meer over mindfulness tijdens je zwangerschap.

• Hypnobirthing
  Bij een zwangerschapscursus met hypnobirthing bereid je je met zelfhypnose voor op de bevalling. Zelfhypnose is een manier van ontspannen die ook wel wordt toegepast in de zorg, bijvoorbeeld voor mensen met pijnklachten of angst voor behandelingen. Lees hier wat je allemaal nog meer leert bij hypnobirthing.

Zwangerschapscursus met partner

Wil je graag samen met je partner nieuwe dingen leren over de zwangerschap of bevalling?

• Zwangerschapscursus met partner
  Er zijn verschillende zwangerschapscursussen waarbij alle lessen voor beide aanstaande ouders zijn. Je bereidt je voor als een team, met veel informatie over de bevalling en oefeningen om samen te doen, zodat je partner weet hoe die jou kan steunen. Hypnobirthing en Samen Bevallen zijn hier het bekendst om, maar ook de cursus van Mom&Co is in steeds meer plaatsen te volgen.

• Partnercursus
  Hier en daar worden er ook bevalcursussen speciaal voor partners gegeven, zónder dat hun zwangere vrouw meekomt. Als partners onder elkaar leer je wat je bij de bevalling gaat zien en meemaken en hoe je tot steun kunt zijn. Dit kan fijn zijn voor partners die veel stress of angst ervaren voor de zwangerschap.

Cursussen met veel informatie of een specifieke insteek

Naast de zwangerschapscursussen met focus op sport en ontspanning valt er natuurlijk ook veel te leren. Wil je je optimaal voorbereiden op de komst van je baby, dan kun je voor diverse cursussen gaan die jou uitrusten met de juiste informatie - het is maar net wat je nodig hebt.

• Centering Pregnancy
  Steeds meer verloskundigenprakrijken bieden Centering Pregnancy aan. Dit is een combinatie van een controle door de verloskundige en het uitwisselen van informatie over de zwangerschap en bevalling in groepsverband. Hier lees je alles over Centering Pregnancy.

• Zwangerschapshaptonomie
  Deze cursus is gericht op contact maken met je baby, je gevoel en je partner (je doet dit dus samen) en dat doe je door middel van aanraking en beweging. Zo leef je samen, vanuit vertrouwen in je lichaam en elkaar, toe naar de bevalling en het ouderschap. Hier lees je alles over zwangerschapshaptonomie.

• Mensendieck of Cesartherapie
  Door je groeiende buik verandert het zwaartepunt van je lichaam, dat kan rugpijn of bekkenpijn veroorzaken. Bij deze zwangerschapscursus leer je op een goede manier bewegen en tillen, maar je leert ook bevalhoudingen en ademhalingstechnieken voor tijdens de weeën. Lees hier meer over Mensendieck.

• Borstvoedingscursus
  Ben je van plan om borstvoeding te geven? Net als voor een bevalling is het ook handig om je voor te bereiden op de borstvoeding. Tijdens een borstvoedingscursus leert een lactatiekundige je onder meer hoe je je baby moet aanleggen, welke borstvoedingshoudingen er zijn en hoe de melkproductie op gang komt. Een handig moment om zo'n cursus te doen is tijdens je zwangerschapsverlof.

• Vierde trimester cursus
  Tijdens de zwangerschap kun je ook alvast een cursus doen om je voor te bereiden op het ouderschap, met een zwangerschapscursus gericht op het vierde trimester (de eerste drie maanden na de bevalling). De invulling verschilt, maar je leert bijvoorbeeld over hechting met je baby, huilgedrag, draagmethodes en hoe je voor jezelf en je relatie kunt blijven zorgen.

• Online zwangerschapscursus
  Er is een groot aanbod in online zwangerschapscursussen, van complete programma's met veel video's en oefeningen tot gratis webinars. Bij sommige cursussen is er ook mogelijkheid om live vragen te stellen aan de docent, of kun je lid worden van een online community. Handig als je de deur niet uit wilt (of kunt) voor je zwangerschapscursus, of last minute op je eigen tijd informatie wilt opdoen.

Wanneer beginnen met een zwangerschapscursus?

Het is slim om je in het eerste trimester van je zwangerschap alvast te oriënteren op de verschillende soorten zwangerschapscursussen. Bij cursussen die meerdere weken duren, begin je namelijk meestal in het tweede trimester. Soms al in week 16 (bijvoorbeeld bij ZwangerFit of haptonomie), of tussen week 20 en 24 (zwangerschapsyoga of Mensendieck). Met hypnobirthing begin je meestal tussen week 25 en 30 en een privé-zwangerschapscursus bij een geboortecoach kun je meestal ook nog later in de zwangerschap doen. Maar houd wel rekening met de beschikbaarheid: het kan nooit kwaad om je al vroeg aan te melden.

Overigens zijn er ook zwangerschapscursussen waar je op elk moment kunt instromen (mits er plek is). Je kunt je vaak ook nog last minute aanmelden voor (gratis) voorlichtingsbijeenkomsten over de bevalling, georganiseerd door verloskundigenpraktijken of ziekenhuizen. Bij die laatste krijg je informatie, maar leer je geen oefeningen of ademhalingstechnieken.

Kijk welke zwangerschapscursussen er bij jou in de buurt zijn (of vraag je verloskundige om informatie) en op welke tijden de cursus wordt gegeven. Neem op tijd contact op om te vragen of er plek is, het komt geregeld voor dat een cursus vol zit.

Wat kost een zwangerschapscursus?

De kosten van een zwangerschapscursus lopen erg uiteen, afhankelijk van de vorm en inhoud van de cursus, de groepsgrootte en de regio. Sportieve zwangerschapscursussen als yoga of zwangerschapsgym kosten meestal rond de 150 euro, of je betaalt rond de 60 euro per maand (afhankelijk van het aantal lessen per week) of rond de 15 euro per losse les.

Een complete zwangerschapscursus in een kleine groep, met meer persoonlijke aandacht, is vaak wat duurder. Je betaalt dan voor een lesprogramma van een vast aantal bijeenkomsten. Denk aan een bedrag tussen de 200 en 400 euro voor vier tot zes bijeenkomsten (meestal voor jou en je partner samen). Ook landelijke cursussen, zoals Samen Bevallen of HypnoBirthing, kunnen per regio verschillen in prijs.

Voor privéles bij een haptonoom of een geboortecoach betaal je een uurtarief van rond de 70 euro, of een vast tarief voor een aantal afspraken, wat vaak voordeliger is. Ook voor online cursussen lopen de bedragen enorm uiteen, van 50 tot 275 euro per cursus. Er zijn ook veel gratis webinars of cursussen die je kunt volgen.

Krijg je een vergoeding voor de zwangerschapscursus?

De kosten van een zwangerschapscursus worden niet vergoed vanuit de basisverzekering, maar sommige aanvullende verzekeringen dekken de kosten wel. Meestal gaat het dan om een maximaal bedrag (bijvoorbeeld 50 of 100 euro) per zwangerschap of per jaar. Check ook van tevoren wat de voorwaarden voor vergoeding zijn. Sommige verzekeringen vergoeden bijvoorbeeld geen sportcursussen, maar wel voorlichtingscursussen.

Lees verder: Zwangerschap en zorgverzekering, wat wordt er vergoed?

Zwangerschapscursus kiezen: waar let je op?

Iedereen in Nederland mag een zwangerschapscursus geven, dit is een vrij beroep. Of je nu een live zwangerschapscursus of een online zwangerschapscursus wilt volgen, het is de moeite waard om goed uit te zoeken wat de inhoud precies is, maar ook door wie de cursus is gemaakt of wordt gegeven. Is dit bijvoorbeeld een verloskundige of een fysiotherapeut? Of een gecertificeerde zwangerschapsdocent of geboortecoach? Welke opleiding(en) heeft hij/zij gedaan? Past de cursus inhoudelijk bij wat jij belangrijk vindt om te weten en oefenen?

Bij cursussen van landelijke verenigingen en organisaties staan de inhoud en de opleidingsachtergrond van de docenten vast (vaak te vinden op de website). Dat hoeft niet te betekenen dat het altijd beter is om voor zo'n cursus te kiezen. Particuliere docenten kunnen even goed, of beter, opgeleid zijn. Je kunt altijd even mailen of bellen om na te vragen vanuit welke opleiding of visie de zwangerschapscursus wordt gegeven en waar aandacht aan wordt besteed. Of vraag bij je verloskundige na met welke zwangerschapscursussen in jouw omgeving ze goede ervaringen heeft.

Fit en gezond tijdens/na zwangerschapBij bol

Bekijk

GewichtjesBij bol

Bekijk

KruikenBij bol

Bekijk

WaterflesBij bol

Bekijk

BuikbalsemBij bol

Bekijk

OefenbalBij bol

Bekijk

StuitkussensBij bol

Bekijk

BuikbandenBij Prénatal

Bekijk

Bron: De Verloskundige, Jeugdgezondheidszorg Utrecht