ZwangerBevalling

Thuis bevallen: dit zijn de voor- en nadelen

 
Getty Images
Getty Images
 
Geschreven door:
Leestijd 8 minuten

Ga je thuis bevallen of in het ziekenhuis? Hoe dichter je bij de uitgerekende datum komt, hoe vaker je de vraag hoort. Als je meer dan 37 weken zwanger bent en je baby en jij gezond zijn, kun je thuis bevallen.

(Medisch) beoordeeld door:
marijn van der zwaard
Marijn van der Zwaard
Zwangerschapscoach
Lees verder onder de advertentie

Thuis bevallen bij 37 weken

De thuisbevalling is een typisch Nederlands fenomeen: we zijn het enige land waar de thuisbevalling actief als optie wordt aangeboden. Dat komt omdat Nederland een uniek geboortezorgsysteem heeft. Het systeem is goed ingericht op zowel thuisbevallingen als ziekenhuisbevallingen en benadert de bevalling als een gezond proces. Zijn jij en je baby gezond en ben je minimaal 37 weken zwanger? Dan heb je vrije keus waar je het liefst wilt bevallen.

Bij een thuisbevalling of een poliklinische bevalling zonder complicaties word je begeleid door een eerstelijns verloskundige. Zodra er sprake is van een medische indicatie, draagt zij je over aan de tweede lijn: een verloskundig team in het ziekenhuis.

Waarom meer thuisbevallingen?

Het aantal thuisbevallingen daalt sterk: in 2006 beviel bijna een kwart van de vrouwen thuis, tegenwoordig is dat zo'n 13%. Een van de redenen hiervoor is dat meer vrouwen pijnmedicatie willen gebruiken bij de bevalling, en dat kan alleen in het ziekenhuis.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Bang voor de bevalling? Dit kun je doen

Hoe gaat een thuisbevalling in zijn werk?

Bij een thuisbevalling zijn je eigen verloskundige en een kraamverzorgster aanwezig. Als je regelmatige weeën hebt, bel je de verloskundige. Ze zal (een paar keer) langskomen om te kijken hoe het gaat en de ontsluiting te controleren. Is de ontsluiting ver genoeg gevorderd, dan blijft de verloskundige bij je en zet ze alle spullen klaar voor de geboorte van je baby. Ze belt ook een kraamverzorgster, die komt assisteren bij de bevalling en daarna de zorg overneemt.

Als je thuis bevalt, kan je partner een grotere rol spelen dan bij een bevalling in het ziekenhuis. Hij maakt de verloskundige en kraamverzorgster wegwijs, kan spullen aangeven en drankjes klaarmaken en natuurlijk zorgen dat de sfeer voor jou ideaal is om je te ontspannen. Tip: Bereid je voor op de bevalling met een van deze boeken over relaxed bevallen en hypnobirthing

Lees verder onder de advertentie

Wat is de rol van de verloskundige?

Verloskundigen in Nederland hebben een vierjarige opleiding gevolgd om je te begeleiden tijdens de zwangerschap, bevalling en kraamtijd. Bij een thuisbevalling houdt je verloskundige in de gaten hoe de bevalling verloopt en helpt ze je waar nodig. Ze maakt daarbij inschattingen van eventuele risico's dat je medische hulp in het ziekenhuis nodig zult hebben. Mocht dit zich voordoen, dan adviseert ze je hierover en regelt ze de eventuele overdracht. Eerstelijns verloskundigen zijn opgeleid en hebben alles bij zich om levensreddende handelingen te kunnen verrichten, zoals zuurstof toedienen.

Als je zonder medische indicatie tijdens je bevalling besluit dat je toch graag naar het ziekenhuis wilt, dan kan dit gewoon (mits er genoeg tijd is). Je verloskundige gaat met je mee om de bevalling poliklinisch verder te begeleiden. Is er een complicatie waardoor je een medische indicatie krijgt? Dan draagt je ze over aan de tweede lijn: de klinisch verloskundige of gynaecoloog in het ziekenhuis. Bij sommige verloskundigenpraktijken is het dankzij hun samenwerking met het ziekenhuis mogelijk dat je eigen verloskundige je, afhankelijk van de complicatie, ook bij een medische indicatie bijstaat.

Lees ook: Voortekenen dat je bevalling gaat beginnen

Lees verder onder de advertentie

Thuis of in het ziekenhuis bevallen?

Thuis bevallen of poliklinisch bevallen: dat is een keuze die iedere zwangere vrouw moet maken, tenzij je om medische redenen sowieso in het ziekenhuis gaat bevallen. De één kiest voor het ziekenhuis omdat daar alle medische apparatuur en pijnstilling beschikbaar zijn, terwijl anderen er juist om die reden liever wegblijven. Ook thuis bevallen heeft zo z'n voor- en nadelen:

Voordelen van thuis bevallen

  • In je eigen huis voel je je vertrouwd en kun je zelf de sfeer bepalen, waardoor je meestal makkelijker kunt ontspannen dan tijdens een bevalling in het ziekenhuis.

  • Je bent op eigen terrein en dus 'de baas'; de zorgverleners zijn te gast. Dat maakt het makkelijker om de bevalling te doen zoals jij het zelf het liefste wilt: je houdt de regie meer in eigen hand.

  • Je kunt zelf bepalen wie bij je bevalling is.

  • Je hoeft niet met weeën in de auto naar het ziekenhuis.

  • Thuis is de kans op ingrepen kleiner dan in het ziekenhuis.

  • Thuis heb je minder kans op een infectie en je komt niet in aanraking met ziekenhuisbacteriën.

  • Na de bevalling ben je gelijk thuis met je baby en kun je in je eigen badkamer en bed.

  • De kraamverzorgster die bij de bevalling is, blijft daarna gelijk in huis om je op weg te helpen. Zij ruimt ook alles op en verzorgt jou en je baby.

  • Een thuisbevalling wordt volledig vergoed door je zorgverzekeraar.

  • Uit onderzoek blijkt dat vrouwen die thuis bevallen positiever terugkijken op hun bevalling.

Lees ook: Zorgverzekering en zwangschap, dit wordt er vergoed

Lees verder onder de advertentie

Nadelen van thuis bevallen

  • Een nadeel van thuis bevallen is dat je bij complicaties alsnog naar het ziekenhuis moet.

  • Medische pijnbestrijding zoals een ruggenprik, een pethidine-injectie of lachgas kun je thuis niet krijgen. Je kunt thuis wel kiezen voor andere methodes zoals de TENS, acupunctuur, zelfhypnose of soms ook waterinjecties.

  • Er zijn geen specialisten zoals gynaecologen of kinderartsen in de buurt die snel kunnen bijspringen in geval van nood. Spoedgevallen komen in minder dan 5% van de bevallingen voor.

Meer lezen: Is bevallen in het ziekenhuis veiliger?

Wanneer mag je (niet) thuis bevallen?

Een thuisbevalling is niet altijd overal mogelijk. Zo moet je thuissituatie aan een aantal voorwaarden voldoen. Wanneer mag je thuis bevallen?

Lees verder onder de advertentie
  • Thuis bevallen mag niet hoger dan op de eerste verdieping.

  • Er moet stromend water zijn op de verdieping waar je bevalt.

  • Je bed moet met klossen verhoogd zijn tot een hoogte van 80 centimeter.

  • Heb je een waterbed? Dan moet je een ander bed regelen om op te bevallen.

Je moet in geval van nood snel naar het ziekenhuis vervoerd kunnen worden, eventueel op een brancard. Heb je een wenteltrap of een heel steile trap naar boven? Dan kan de verloskundige aanraden om op de benedenverdieping te bevallen.

Voldoet jouw huis niet aan alle voorwaarden, maar wil je wel heel graag thuis bevallen? Overleg dit dan met je verloskundige of zoek een verloskundigenpraktijk die wil meedenken over een oplossing. Hoe verloskundigen hiermee omgaan kan per praktijk verschillen.

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Bevallen in een geboortecentrum of in een kraamhotel

Wat heb je nodig voor een thuisbevalling?

Er zijn een aantal benodigdheden die je voor een thuisbevalling in huis moet halen. Hier vind je een handige checklist van wat je nodig hebt:

  • navelklem

  • steriele gaasjes

  • kraammatrasje en celstofonderleggers (onderleggers zijn hygiënische vochtopnemende matjes die iets dunner zijn dan een kraammatras)

  • flesje alcohol (70%)

  • desinfecterende zeep

  • pak zigzagwatten

  • 2 pakken kraamverband

  • 2 kruiken

  • digitale koortsthermometer

  • bedzeil

  • ondersteek (te leen bij de thuiszorg)

  • klossen (via de thuiszorg) of kratten om je bed te verhogen

  • vuilniszakken

  • rol toiletpapier

  • 2 emmers

  • pak dik maandverband

  • netbroekjes/stretchbroekjes (handig om je kraamverband in te doen)

  • zaklamp

Lees verder onder de advertentie

De meeste artikelen vind je in het kraampakket. Zet voor de zekerheid ook een 'vluchttas' klaar voor het geval je toch naar het ziekenhuis moet.

Lees ook: Handig: checklist voor het kraampakket

Je thuisbevalling voorbereiden

Om de thuisbevalling zo soepel mogelijk te laten verlopen, kun je het een en ander voorbereiden.

Lees verder onder de advertentie
  • Huur op tijd een bevalbad als het je fijn lijkt om in bad te bevallen.

  • Zet het bed vanaf 37 weken op klossen.

  • Heb je al (een) kind(eren)? Regel op tijd oppas die stand-by kan staan.

  • Zorg ervoor dat je huisnummer en naambordje goed duidelijk zijn.

  • Check of de deurbel goed werkt.

  • Laat buiten een lamp branden, net als in de gang. Als de verloskundige 's avonds moet komen, ziet ze goed waar ze moet zijn.

  • Zet het kraampakket binnen handbereik, net als de ondersteek, emmers en vuilniszakken.

Meer lezen: Bevallen in bad, zo gaat dat in de praktijk

Is een thuisbevalling veilig?

Uit een grootschalig Nederlands onderzoek uit 2015 is gebleken dat, in een normale situatie, thuis bevallen onder begeleiding van een verloskundige net zo veilig is als een ziekenhuisbevalling. Van de vrouwen die thuis zijn bevallen, kijkt 96% daar tevreden op terug.

Lees verder onder de advertentie

Pijnbestrijding thuis

Medische pijnbestrijding is tijdens een thuisbevalling geen optie. Maar er is thuis wel veel mogelijk om pijn te verlichten: beweging, massage, een warme douche of bad, ademhalingstechnieken, de geboorte-TENS, acupressuur en hypnobirthing-technieken, bijvoorbeeld.

Sommige verloskundigen hebben een training gevolgd om thuis steriele waterinjecties te mogen geven. Je krijgt dan vier injecties met steriel water op specifieke plekken onder je huid. Dit werkt drie kwartier tot twee uur verdovend en heeft geen bijwerkingen.

Lees ook: Alles over natuurlijke pijnbestrijding

Alsnog naar het ziekenhuis

Als er tijdens een bevalling thuis complicaties optreden, moet je alsnog naar het ziekenhuis. Ook mag je zelf tijdens de bevalling alsnog beslissen dat je graag naar het ziekenhuis wilt. Als er genoeg tijd is, kan dat gewoon.

Bij de meeste medische redenen om naar het ziekenhuis te gaan, kun je er zelf rustig met je eigen auto naartoe rijden. Bijvoorbeeld als je weeënopwekkers of pijnmedicatie nodig hebt. Is er sprake van spoed of vindt de verloskundige het niet verstandig als jullie met je eigen auto gaan? Dan word je opgehaald door een ambulance.

Lees ook: Wat niemand je vertelt over de bevalling

Bronen: KNOV, Thuisarts