
Hoge of lage bloeddruk tijdens je zwangerschap
Te laag, te hoog: je bloeddruk kan tijdens je zwangerschap alle kanten op gaan. Welke gevolgen heeft dat voor jou en je baby? Lees hier alles over je bloeddruk tijdens zwangerschap.
Bloeddruk tijdens zwangerschap
Bij elke controle meet de verloskundige je bloeddruk, oftewel de hoeveelheid druk die je bloed uitoefent op de wanden van je bloedvaten. Je bloeddruk – ook wel tensie genoemd – bestaat altijd uit twee cijfers. De bovendruk of systolische druk die ontstaat als je hart samenknijpt. En de onderdruk of diastolische druk. Dit is de druk in je bloedvaten wanneer je hart ontspant.
Gemiddelde bloeddruk
Normaal gesproken ligt je bloeddruk rond de 120/80, maar het is normaal als die waardes tijdens je zwangerschap veranderen. Bloeddruk is de druk die op de slagaders komt te staan wanneer het bloed in je lichaam wordt rondgepompt.
De gemiddelde bloeddruk is 120/80 (bovendruk/onderdruk). Als je van nature een lage bloeddruk hebt (bijvoorbeeld 90/60), kan een bloeddruk van 120/80 normaal lijken terwijl dit niet zo is. Daarom is het goed je bloeddruk te kennen voordat je zwanger raakt. De verloskundige controleert bij elke afspraak je bloeddruk om goed in de gaten te houden of deze gaat stijgen.
Normaal gesproken is je bloeddruk de eerste 6 maanden vaak wat lager dan voor de zwangerschap. Het laatste trimester van de zwangerschap is de bloeddruk weer op hetzelfde niveau als voor de zwangerschap en soms iets hoger. Blijkt je bloeddruk de eerste 6 maanden toch ineens te stijgen? Dan is de kans groot dat je verloskundige de nodige maatregelen gaat nemen. Hoge bloeddruk wordt ook wel hypertensie genoemd. Lees hier wat oorzaken zijn van zwangerschapshypertensie.
Lage bloeddruk tijdens zwangerschap
Rond de vierde maand kan het zijn dat je bloeddruk daalt. Niet zo gek: behalve je baby die zich ontwikkelt, groeien er ook talloze nieuwe bloedvaatjes in je organen en placenta. Je lijf kan al dat extra bloed niet in één keer aanmaken. De hoeveelheid bloed neemt dus langzamer toe dan het aantal nieuwe adertjes, waardoor je bloeddruk daalt. Dit is niet gevaarlijk. In maand 7 of 8 is je lichaam weer ‘bij’.
Een lage bloeddruk heeft geen invloed op je baby. Wel kun je zelf last hebben van duizeligheid of vermoeidheid. Je kunt ook flauwvallen door een lage bloeddruk. Zorg er daarom voor dat je genoeg eet en drinkt en sta niet te snel op als je lange tijd hebt gezeten.
Meer lezen: 10 tips die echt helpen tegen vermoeidheid
Hoge bloeddruk tijdens zwangerschap
Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap is een van de meest voorkomende kwalen. Van de vrouwen die voor het eerst zwanger zijn, krijgt zo’n tien procent hiermee te maken. Tijdens de zwangerschap kan je bloeddruk ineens hoger worden. Dit heet hoge bloeddruk of hypertensie. Vaak heb je geen klachten en merk je er niet zoveel van. Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap is op zich niet gevaarlijk. Wel word je vaak extra in de gaten gehouden door de verloskundige of gynaecoloog. In sommige gevallen kun je namelijk opeens klachten krijgen en moet er snel ingegrepen worden.
Je bloeddruk is te hoog als de onderdruk boven de 90 uitkomt. Zelf hoef je daar gek genoeg niks van te merken, daarom is het belangrijk dat je verloskundige regelmatig je bloeddruk meet. Je kunt niet zo veel doen om een hoge bloeddruk te voorkomen.
Een op de tien vrouwen krijgt tijdens de eerste zwangerschap te maken met hoge bloeddruk, het merendeel pas na zeven maanden. Waarom de bloeddruk plotseling stijgt, weten wetenschappers nog niet precies. Wel kunnen overgewicht, suikerziekte of als je zwanger wordt op latere leeftijd hier een rol bij spelen.
Lees ook: Dit zijn de meest voorkomende zwangerschapskwaaltjes
Mogelijke oorzaken
Een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap treedt vooral op tijdens de eerste zwangerschap. Bij een lichte vorm verloopt de volgende zwangerschap meestal normaal. Heb je bij je eerste zwangerschap een ernstige vorm van hypertensie? Dan is de kans ongeveer twintig procent dat je hier bij een volgende zwangerschap weer last van hebt.
Bij de meeste zwangere vrouwen is het onduidelijk waardoor er een hoge bloeddruk optreedt. Toch zijn er een aantal ziektes die de kans hierop verhogen. Bijvoorbeeld diabetes, vaat- en nierziekten, sommige auto-immuunziekten of een al eerder bestaande hoge bloeddruk. Ook bij een meerlingzwangerschap heb je hier meer kans op, of als je overgewicht hebt of op latere leeftijd zwanger bent geworden.
Waarschijnlijk spelen ook erfelijke factoren een rol. Heeft je moeder of zus een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie gehad? Dan heb je zelf twee keer zoveel kans op een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap.
Symptomen van hoge bloeddruk
Bij een lichte vorm van zwangerschapshypertensie heb je meestal geen klachten. Bij een ernstige vorm kun je last krijgen van de volgende klachten:
- Hoofdpijn
- Gezichtsstoornissen zoals vaag zien, lichtflitsen of sterretjes
- Tintelingen in je vingers
- Pijn of een knellend gevoel boven in je buik
- Misselijkheid en braken
- Zwangerschapsoedeem
Heb jij tijdens je zwangerschap last van bovenstaande klachten? Dan is het verstandig om contact op te nemen met je verloskundige of gynaecoloog.
Meer lezen: Ook dit zijn redenen om doorverwezen te worden naar een gynaecoloog
Wat te doen bij een hoge bloeddruk?
Heb jij een hoge bloeddruk? Voldoende rust kan je bloeddruk weer laten dalen. Soms kiest een arts ervoor om je bloeddrukverlagende medicijnen voor te schrijven. Is je bloeddruk volgens de verloskundige echt te hoog, waardoor de kans op complicaties tijdens de bevalling groter is, dan zal hij of zij je doorverwijzen naar de gynaecoloog.
Houd je gezondheid goed in de gaten als je weet dat je een te hoge bloeddruk hebt. Krijg je het gevoel dat je een strakke band rondom je bovenbuik hebt, heb je hoofdpijn, griepachtige verschijnselen, tintelende vingers of zie je sterretjes? Neem dan contact op met je verloskundige. Er bestaat een kans dat je zwangerschapsvergiftiging hebt en naar het ziekenhuis moet. Gelukkig komt dit bij maar drie tot vijf procent van de zwangere vrouwen voor.
Zwangerschapsvergiftiging is een verzamelterm voor verschillende ernstige complicaties die het gevolg zijn van zwangerschapshypertensie. Hieronder vallen ziektebeelden als pre-eclampsie, HELLP en eclampsie. Deze complicaties treden meestal in het derde trimester op. Gelukkig zijn deze vormen zeldzaam.
Behandeling
Een hoge bloeddruk kan worden behandeld met medicijnen. Deze bloeddrukverlagers voorkomen dat een hoge bloeddruk niet erger wordt, maar genezen niet en halen ook de oorzaak niet weg. Zwangerschapshypertensie gaat alleen over door te bevallen. In sommige gevallen zul je ter observatie in het ziekenhuis worden opgenomen, als je een hoge bloeddruk hebt (onderdruk hoger dan 90 mm), eiwitverlies in je urine, afwijkende bloeduitslagen én je baby een duidelijke groeiachterstand heeft. Tijdens zo’n opname wordt de gezondheid van jou en je baby in de gaten gehouden. Over het algemeen nemen je klachten na de bevalling snel af. Daarom kan het nodig zijn om je bevalling op te wekken of te bevallen met een keizersnede. Dit kan dus betekenen dat je baby te vroeg geboren wordt.
Gevolgen voor de baby
Een te hoge bloeddruk kan wél gevolgen hebben voor jou en je baby. Doordat je bloedvaten nauwer worden, krijgt je baby minder voedingsstoffen en zuurstof. Het kán voorkomen dat de baby hierdoor minder goed groeit. Rust een paar uur per dag op je linkerzij. Dat bevordert de doorstroming van de placenta.
Als je bloeddruk te hoog wordt, dan zijn je bloedvaten vernauwd. Dat vermindert de doorstroming van je placenta. Je baby krijgt dan minder voedingsstoffen en zuurstof via de placenta. Als je rust of slaapt, dan kun je beter op je linkerzij gaan liggen voor een goede doorstroming van de placenta. Is de bloeddruk steeds hoger dan 140/90? Dan kom je onder controle bij de gynaecoloog. Je krijgt dan bloeddrukverlagende medicijnen. Soms wordt je bevalling eerder opgewekt.
Meer lezen: Deze medicijnen zijn gevaarlijk als je zwanger bent
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.
Bron: UMC