
Hoeveel pijn doet een bevalling?
Dat het pijn doet als je baby zich door het nauwe geboortekanaal moet wurmen is begrijpelijk. Maar waarom doen de weeën die voorafgaan aan de geboorte van je baby pijn? En hoe zit dat met naweeën? En wat kun je doen om bevallingspijn te verminderen?
Wat zijn weeën?
Als je vliezen zijn gebroken of als je weeën voelt, gaat de bevalling beginnen. Weeën worden veroorzaakt door het samentrekken van spiervezels in de wand van de baarmoeder en kunnen behoorlijk pijn doen.
Er zijn verschillende soorten weeën. De eerste weeën zijn indalingsweeën of voorweeën. Deze weeën bereiden je lichaam voor op de bevalling. Deze weeën kunnen vervelend zijn, maar het kan ook zijn dat je er niet of nauwelijks iets van voelt. Zodra je ontsluitingsweeën krijgt, begint de bevalling echt. Deze weeën beginnen langzaam en worden steeds sterker, om zo de baarmoedermond klaar te stomen voor de geboorte. Deze weeën kunnen flink pijn doen.
Is de baby geboren, dan heb je nog een paar dagen last van naweeën. Deze naweeën zijn nodig om de (krimpende) baarmoeder weer in de oude vorm te krijgen.
Tip: Duik in je weeën\
Je lichaam tijdens de bevalling
De baarmoedermond bevat vooral bindweefsel en amper spierweefsel. De uitgang is daarom normaliter hard, stug en sterk (vergelijkbaar als het puntje van je neus). De baarmoedermond moet eerst zacht moeten worden, zodat je baby erdoor kan. Net zo zacht als je bijvoorbeeld je lippen. Dit proces noemen we verweken.
Als het weefsel week is, kan de baarmoedermond verstrijken (korter/plat worden). Vergelijk de baarmoedermond maar met het tuitje van een ballon. Verstrijken is het plat maken van dit tuitje. Verder moet de stand van de baarmoeder nog veranderen. De baarmoeder wijst eerst naar achteren: tijdens de bevalling zal deze naar voren gaan staan, in lijn met de baarmoedermond. Is dit allemaal gebeurt, dan kan de baarmoedermond openen (ontsluiten) en je baby geboren worden.
Hormonen en weeën
Er zijn verschillende hormonen die ervoor zorgen dat je weeën krijgt en je baby geboren kan worden. Zo is het hormoon prostaglandine verantwoordelijk voor het zachter maken van de baarmoedermond. Tijdens de bevalling zorgt de druk van het hoofdje tegen de baarmoederhals ervoor dat er een flinke oxytocinestijging plaatsvindt.
Oxytocine is verantwoordelijk voor de weeën, die zorgt dat je baarmoeder ritmisch samentrekt en dat je weeën uiteindelijk steeds krachtiger worden. Hoe meer oxytocine het lichaam aanmaakt, hoe meer weeën je krijgt. Lees hier meer over oxytocine tijdens de zwangerschap en bevalling.
Lees ook: Weeënstorm, wat is het? En hoe ga je ermee om tijdens je bevalling?
Hoeveel pijn doet een bevalling?
Voordat je te horen krijgt: ‘Je hebt tien centimeter ontsluiting, je mag persen!’ krijg je eerst heel wat weeën te verwerken. En het kan behoorlijk pijn doen voordat je baarmoedermond tien centimeter geopend is en je baby geboren zal worden. Dat komt doordat de baarmoedermond gevoelig is en onder druk wordt geopend. Hiervoor zijn weeën nodig: het samentrekken van spiervezels in de wand van de baarmoeder.
Ook de druk van de vliezen en het hoofdje van de baby helpen de cervix te openen. Een baarmoeder die vol met zenuwuiteinden zit, de samentrekkingen en de druk op de baarmoedermond, geen wonder dat de meeste vrouwen dit proces als pijnlijk ervaren.
Hoe verloopt een wee?
Is een wee net begonnen, dan is de pijn vaak goed te doen. Op het hoogtepunt van de wee is de druk op de baarmoedermond het grootst en dan is de pijn het hevigst. Gelukkig is het hoogtepunt (meestal) kort genoeg om de pijn te kunnen verdragen. Daarna neemt de sterkte van de wee weer af. Tot er weer een nieuwe wee komt.
Tijdens zo’n samentrekking komt er ook spanning te staan op de banden. Ook dat geeft pijn. Deze banden lopen van de baarmoeder naar verschillende plekken van het bekken. Daarom kan de pijn ook op verschillende plekken voelbaar zijn. Dat verklaart gelijk waarom sommige vrouwen last hebben van pijn onder in de buik en andere ook pijn voelen in hun rug of benen (rug-of beenweeën).
Alles over weeën en hoe je ze ‘wegpuft’
Het nut van bevallingspijn
Iedere vrouw ervaart pijn tijdens de bevalling anders. De een wil het liefst pijnloos bevallen, de ander vindt dat pijn bij de bevalling juist voldoening en kracht geeft. Hoe je het ook ervaart: de pijn die je hebt tijdens de weeën, heeft een functie. Als je weeën krijgt, is dat een signaal dat de bevalling begint. Het zorgt er bovendien voor dat je automatisch een veilige en rustige plek opzoekt. Hierdoor gaat je lichaam endorfine aanmaken.
Tijdens de bevalling kan endorfine een belangrijke rol spelen. Kan, want het werkt alleen als je je niet verzet tegen de pijn, niet al te angstig bent en voldoende kunt ontspannen. Als de weeën intenser worden en de pijn toeneemt, zal je lichaam tijdens de bevalling steeds meer produceren. Bij een hoge concentratie van deze stof in je lichaam, kun je zelfs in een soort roes terecht komen. Vooral tijdens de laatste centimeters van de ontsluiting, die vaak het zwaarst zijn, zorgt endorfine ervoor dat je de pijn kunt verdragen.
Angst en spanning kunnen de aanmaak van endorfine belemmeren. Het gevolg: je lichaam gaat adrenaline aanmaken. Adrenaline werkt juist pijnopwekkend en verstoort het weeënproces. Dus hoe relaxter je bent, hoe makkelijker endorfine aangemaakt wordt en hoe minder pijn je voelt. Ontspannen bevallen met HypnoBirthing, hoe gaat dat?
Tip: Dit zijn de 15 beste bevallingstips van verloskundigen
Pijnbestrijding tijdens de bevalling
Er zijn verschillende manieren om de pijn van weeën te verlichten. Wat je opties zijn hangt ervan af of je thuis bevalt of in het ziekenhuis en kan ook per ziekenhuis verschillen. Als je je van tevoren verdiept in pijnbestrijding tijdens de bevalling, kun je straks bewust beslissen.
Dat er in Nederland vaak wat terughoudend wordt omgegaan met medische pijnstilling, heeft te maken met de extra kans op complicaties. De meeste vormen van pijnbestrijding tijdens de bevalling hebben invloed op de conditie van je kind en ook voor moeders zijn er risico’s aan verbonden.
Zo maakt medische pijnbestrijding bijvoorbeeld de kans op een kunstverlossing groter. Wil je graag bevallen met pijnstilling dan kun je kiezen uit verschillende methoden zonder medicijnen, zoals bijvoorbeeld TENS en acupunctuur of met medicijnen, zoals een ruggenprik en lachgas.
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.
Bronnen: Universitair Medisch Centrum Groningen, De Ooievaar Verloskundigen
Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.