Jouw baby in het tweede trimester
In het tweede trimester van de zwangerschap is de basis van alle organen en lichaamssystemen van je baby aangelegd. Maar de ontwikkeling en rijping gaan gestaag door, net als de groei van je baby. Gedurende het tweede trimester groeit een foetus gemiddeld van 6,5 naar zo'n 36 centimeter.
Belangrijke momenten in het tweede trimester zijn de 13-wekenecho en 20-wekenecho. Dit zijn medische echo's, waarbij de baby wordt onderzocht op verschillende aangeboren afwijkingen. Ook wordt er gekeken naar de ligging van de placenta. Dit kan belangrijk zijn voor de bevalling. Als je wilt weten of je een dochter of een zoon krijgt, kunnen ze daar bij de 20-wekenecho ook naar kijken, maar je kunt natuurlijk ook kiezen voor een pretecho.
Wanneer begint het tweede trimester van de zwangerschap?
Het tweede trimester duurt van week 13 tot en met week 27. Oftewel van de vierde tot en met de zesde maand van je zwangerschap. Veel vrouwen vinden dit de fijnste periode van hun zwangerschap. De meest kwetsbare periode is voorbij: na een goede termijnecho is de kans op een miskraam minder dan 1 procent. Bovendien trekt de misselijkheid weg en krijg je meestal weer meer energie. Ook is je buik nog niet zo groot dat-ie in de weg zit, maar kun je 'm wel trots laten zien.
Waarschijnlijk heb je je omgeving inmiddels het mooie nieuws verteld. En zo niet, dan merken ze het nu ook op. Je buik gaat flink groeien en ergens tussen 16 weken en 20 weken zwangerschap voel je je baby voor het eerst bewegen in je buik. Ook gaan veel aanstaande ouders alvast aan de slag met de babykamer. Alles wordt steeds echter.
Lees ook: Zwangerschapskleding, wat heb je nodig?
Je hormonen in het tweede trimester
In het tweede trimester daalt het zwangerschapshormoon hCG. Waarschijnlijk is dit de reden waarom de misselijkheid nu overgaat of in elk geval minder wordt. Ook hebben vrouwen in het tweede trimester vaak minder last van stemmingswisselingen.
Het oestrogeengehalte, dat tijdens het eerste trimester het hardst steeg, vlakt in deze weken af. Wel blijft oestrogeen belangrijk voor de groei en ontwikkeling van de baby. Bij jou zorgt het onder meer voor extra opslag van vet en vocht, omdat je die reserves tijdens en na de zwangerschap nodig hebt. Je komt in het tweede trimester ongeveer een halve kilo per week aan, maar dat gewicht komt ook door je groeiende baarmoeder, vruchtwater en toename van je bloedvolume.
Het hormoon progesteron zorgt ervoor dat glad spierweefsel ontspant, om te voorkomen dat je baarmoederspier gaat samentrekken. Pas als je bevalt, daalt het progesteronniveau weer zodat de weeën kunnen beginnen. Ook je darmen en de sluitspier van je slokdarm zijn slapper door progesteron. Hierdoor kun je last krijgen van typische zwangerschapskwaaltjes als verstopping en brandend maagzuur.
Door progesteron en oestrogeen maak je ook meer pigment aan. Bescherm je huid daarom goed met zonnebrandcrème (minimaal factor 50), zo voorkom je een zwangerschapsmasker.
Lees ook: Dit is het verschil tussen harde buiken en weeën
Symptomen tijdens het tweede trimester van de zwangerschap
Sommige symptomen uit het eerste trimester verdwijnen, maar daar krijg je in het tweede trimester ook nieuwe klachten voor terug. Die overigens niet allemaal vervelend zijn, en ook niet bij iedere zwangere vrouw voorkomen. Dit zijn de bekendste:
Voller haar: die glanzende bos heb je te danken aan het hormoon oestrogeen.
Een stralende huid: de welbekende zwangerschapsgloed komt ook door oestrogeen. Hoewel je juist ook last kunt krijgen van zwangerschapsacne.
Bekkenpijn: door oestrogeen wordt je bekken weker en flexibeler. Ook verandert je houding door je groeiende buik, waardoor er kans is dat je je bekken verkeerd belast. Dit kan zorgen voor bekkenpijn, lage rugpijn en/of pijn aan je stuitje.
Bandenpijn: doordat je baarmoeder hard groeit, kunnen de banden waarmee je baarmoeder aan je bekken vastzit op spanning komen te staan. Dit kun je voelen door pijnscheuten in je liezen, je onderbuik of de zijkanten van je baarmoeder.
Zin in seks: in het tweede trimester neemt de doorbloeding in je lichaam toe, ook naar je vulva. Hierdoor heb je vaak meer zin in seks. Lees meer over seks tijdens de zwangerschap.
Duizeligheid: zeker in het tweede trimester kan je bloeddruk lager zijn dan je bent gewend. Daardoor kun je sneller duizelig worden. Dit kan ook komen door bloedarmoede. Vermoed je dat je een ijzertekort hebt? Laat dan je bloed prikken.
Er zijn nog veel meer symptomen die je in het tweede trimester kunt gaan merken.
Wat gebeurt er met de baby in je buik?
Je baby groeit nu hard. Aan het eind van het tweede trimester van je zwangerschap weegt hij zo'n 900 gram en is hij 35 cm lang. Ook zijn ontwikkeling gaat snel. Hij begint tijdens het tweede trimester met het oefenen van de adembeweging en slikken. Zijn zintuigen gaan werken en vanaf week 21 hoort hij ook geluiden buiten de buik. Dat betekent dat hij nu niet meer alleen jouw stem, maar ook die van je partner hoort. Ook merkt hij het steeds beter als jullie je buik aanraken, en kan hij reageren door te schoppen of duwen. Jullie kunnen daardoor steeds beter contact maken met jullie baby. Hoe leuk!
Natuurlijk wil je dat je baby nog heel lang veilig in je buik blijft, maar vanaf 24 weken is je kind volgens de medische richtlijnen in principe levensvatbaar.
Checklist: dit moet je doen en regelen in het tweede trimester
Met 16 weken heb je de tweede controle bij de verloskundige gehad (plus de termijnecho en eventueel de 13-wekenecho). Je ziet haar vanaf dan elke vier weken en vanaf week 24 nemen de controles toe. Naast de controles is er nog meer om aan te denken:
- 1
Kinderopvang. Als je dit niet al geregeld hebt, is het tijd om nu de kinderopvang te regelen als je die nodig hebt. Er is krapte in de kinderopvang, dus het is verstandig om op tijd op zoek te gaan. Lees ook: Kinderdagverblijf kiezen, hoe doe je dat?
- 2
Zwangerschapsverlof. Nu je je uitgerekende datum hebt, kun je je zwangerschapsverlof regelen. Dit hoeft officieel pas uiterlijk drie weken voordat je met verlof gaat, maar misschien wil je het er al eens met je werkgever over hebben. Lees ook: Zo zit het met verlof voor zzp'ers.
- 3
20-wekenecho. Dit uitgebreide onderzoek naar lichamelijke afwijkingen kun je laten doen van week 18 tot week 21, maar het liefst in week 19.
- 4
Erkennen. Tegenwoordig duurt het gemiddeld vier maanden voordat je een afspraak kunt maken om je kind te erkennen. Vraag dit daarom zo snel mogelijk in, indien je niet gehuwd bent.
- 5
Gender reveal. Vanaf ongeveer 16 weken is het geslacht van je baby te zien op een pretecho, maar je kunt ook wachten tot de 20-wekenecho. Wil je er een feestelijke onthulling van maken? Hier vind je tips voor een gender reveal.
- 6
Babynaam verzinnen. Misschien heb je meteen al een namenlijstje gemaakt toen je wist dat je zwanger was. Maar nu het steeds echter wordt, is het goed om serieuzer na te denken over de naam van jullie baby. In dit artikel vind je tips voor het kiezen van een babynaam die bij jullie past.
- 7
22-weken prik. Met 22 weken kun je een kinkhoestvaccinatie halen. Door de antistoffen die via de placenta bij je baby komen, is hij vanaf de geboorte beschermd tegen kinkhoest.
- 8
Zwangerschapsbeha's. Misschien paste je je beha's in het eerste trimester al niet meer, en anders zal dat moment nu vast snel komen. Lees meer: Onmisbare tips voor het kopen van een zwangerschapsbeha.
- 9
Bekkenfysio. Merk je dat je last krijgt van je bekken, onderrug of stuitje? Vraag je verloskundige naar een bekkenfysiotherapeut. Dit kan (ergere) klachten voorkomen.
- 10
Zwangerschapscursus. Rond week 20 kan het handig zijn om je in te schrijven voor een bevalcursus. En misschien is zwangerschapsfitness of -yoga iets voor je? Hier vind je alle opties voor cursussen.
- 11
Zwangerschapsmassage. Je verdient het én het is gezond. Lees meer: Hier is een zwangerschapsmassage allemaal goed voor.
Wat mag (liever) niet tijdens het tweede trimester?
Even vooropgesteld: je weet zelf prima wat wel en niet goed voor je is (en anders check je het even bij je verloskundige). Bovendien is iedere vrouw en elke zwangerschap anders. Maar dit zijn dingen om alert op te zijn of liever helemaal niet te doen in het tweede trimester van de zwangerschap:
Eten voor twee. Je hoeft geen dubbele porties te eten voor de baby. Wél verbruik je wat meer energie als je zwanger bent. Gemiddeld heeft een vrouw in het tweede trimester genoeg aan één extra boterham of stuk fruit per dag.
Te veel aankomen. Dat hangt natuurlijk samen met eten. Een vrouw met een gezond gewicht komt tijdens de zwangerschap gemiddeld 14,5 kilo aan. Meer aankomen dan nodig is, betekent dat die kilo's er ooit ook weer af moeten, maar ook dat er iets meer kans is op een zware baby.
Afvallen of vasten. Dit kan schadelijk zijn voor de baby. Wil je op je gewicht letten, zorg dan dat je genoeg, gezond en gevarieerd eet en blijf in beweging: 2,5 uur per week (inclusief schoonmaken en wandelingen naar de supermarkt).
Riskante sporten. Sporten waarbij je hard tegen anderen aan kunt botsen, iets tegen je buik kunt krijgen of kunt vallen, kun je nu beter mijden. Lees ook: Dit zijn leuke en geschikte sporten als je zwanger bent.
Zwaar tillen. Na 20 weken zwangerschap is het advies om maximaal 5 kilo te tillen, en dat maximaal 10 keer per dag (na 30 weken is dit 5 keer per dag).
De babykamer schilderen. Laat dit als het even kan door anderen doen, en ventileer de boel goed. In verf, maar ook nieuw tapijt, kleding en meubels, zitten vluchtige stoffen die je beter niet kunt inademen als je zwanger bent. Lees meer: Een veilige babykamer, hier moet je op letten.
Stressen. 'Stress is niet goed voor de baby!' Die opmerking heb je vast gehoord en gelezen. Ook al is het waar, stress helemaal vermijden, is onmogelijk en ook niet nodig. Het gaat hierbij vooral om langdurige stress. Probeer waar dat kan voor genoeg ontspanning te zorgen. Geeft je werk je veel stress? Bespreek het met je werkgever. Lees ook: Werken tijdens de zwangerschap, dit zijn je rechten.
Bronnen: Deverloskundige.nl, Voedingscentrum.nl
