Zwangerschapsmassage: alle voordelen op een rij

Een zwangerschapsmassage ontspant, maar heeft meer voordelen voor de zwangerschap. Waarom is het gezond om jezelf dit regelmatig te gunnen? Waar moet je op letten als je je massage boekt? En hoe is het voor de baby?

In samenwerking met expert

Annelies Mulder

Doula

Waarom zwangerschapsmassage?

Sta er maar eens bij stil hoe hard je lichaam tijdens de zwangerschap aan het werk is: alle belangrijke fysieke processen veranderen om ruimte te maken voor je baby en te zorgen dat hij zich kan ontwikkelen. Je lichaam is ervoor gemaakt, maar het kan wel een belasting zijn.

Onder invloed van zwangerschapshormonen worden je gewrichten soepeler en door het extra gewicht van je buik moeten je rug- en beenspieren harder werken. Daarom krijgen zwangere vrouwen het advies om het rustig aan te doen. Maar het kan best lastig zijn om jezelf die extra rust te gunnen, vooral als het ‘gewone’ leven met werkstress en/of de zorg voor een ouder kind doorgaat. Een zwangerschapsmassage laat je even helemaal ontspannen en opladen en helpt je om bewust stil te staan bij alle veranderingen.

Tip: stress tijdens je zwangerschap, zo beperk je het

Ontspannen: goed voor het herstel

Tijdens een massage ontspan je door zorgzame aanraking. Je maakt dan oxytocine aan, het hormoon dat een fijn, tevreden gevoel geeft en ervoor zorgt dat je lichaam herstelt van al het harde werk. Een massage brengt ook je centrale zenuwstelsel tot rust, waardoor het alle lichaamsfuncties gaat aansturen zoals van nature gezond is. Dit werkt nog lang door als je na de massage lekker gaat slapen of de rest van de dag vrij neemt.

Bovendien verbetert het kneden en strijken de bloedsomloop naar al je organen en naar de placenta. Allemaal fijn en gezond voor jou en je baby profiteert daarvan mee.

Meer lezen: Last van bekkenpijn? Hier tips hoe je dat het beste kunt behandelen.

Contact met de baby

Baby’s in de buik pikken de stemming van hun moeder op. De gelukzalige stofjes (dopamine, oxytocine, endorfine en serotonine) die je tijdens en nog lang na een massage aanmaakt, komen via de placenta ook bij je baby terecht. Bovendien voelt je baby aan jouw lichaam en hartslag dat jij ontspant, waardoor hij óók ontspant.

Onderzoek heeft aangetoond dat de hartslag van een ongeboren baby daalt als de buik van de moeder zacht en ontspannen is. Vaak worden baby’s tijdens de massage eerst beweeglijker. Dat komt doordat je ademhaling dieper wordt en er meer zuurstofrijk bloed naar je baby gaat. Zo kun je makkelijk contact maken met je baby, om daarna lekker samen te ontspannen. Het is echt een moment voor jullie tweeën. Lees hier meer over de baby voelen bewegen in je buik.

Lees ook: 7 dingen die je baby doet in de buik

Voorbereiding op de bevalling

Vaak stellen zwangere vrouwen verwennerij als een massage uit tot hun zwangerschapsverlof. Maar vanwege alle bovenstaande voordelen is het juist fijn om er al eerder mee te beginnen. In het eerste trimester wordt een zwangerschapsmassage nog afgeraden, omdat er dan meer kans is op een miskraam. Of dit door massage veroorzaakt kan worden is niet aangetoond, maar om elk risico te voorkomen kun je beter het zekere voor het onzekere nemen.

Na twaalf weken kun je je gerust lekker laten masseren. Hoe vaker je bewust tijd vrijmaakt voor ontspanning, hoe meer je brein en je lichaam eraan gewend raken zich over te geven en diep te rusten. Als dit je tweede natuur wordt, kan het je helpen om ook tijdens de bevalling makkelijk te ontspannen als je wordt aangeraakt. Meer weten? Zo beval je ontspannen met hypnobirthing.

Voordelen van zwangerschapsmassage

1. Het helpt je ontspannen. Je hoofd en lichaam komen helemaal tot rust.
2. Het ondersteunt je herstel en het gezond functioneren van je lichaam: je hartslag wordt rustig, je ademhaling verdiept en je bloedsomloop verbetert, waardoor er meer zuurstofrijk bloed naar je organen en je baby gaat. Lees ook: Hoge of lage bloeddruk tijdens je zwangerschap.
3. Het kan rugklachten, bekkenpijn en beenkrampen verlichten.
4. Het vermindert de aanmaak van stresshormonen en verbetert de aanmaak van ‘gelukshormonen’, waardoor je je kalmer, blijer en lekker in je vel voelt.
5. Het helpt je beter en dieper te slapen. Meer tips: goed slapen tijdens je zwangerschap.
6. Je brein en lichaam leren zich makkelijk te ontspannen, wat je kan helpen om ook bij de bevalling goed te ontspannen en ‘uit je hoofd’ te gaan.
7. Je baby profiteert mee van al deze voordelen en je kunt makkelijk contact maken.

Zwangerschapsmassage: zo gaat dat

Omdat je niet op je buik kunt liggen, gaat een zwangerschapsmassage een beetje anders dan een gewone massage. Je kunt op verschillende manieren gemasseerd worden:

• Op een zwangerschapsmassagetafel

  Daarin zitten uitsparingen voor je buik en borsten, waardoor je toch op je buik kunt liggen. Je buik wordt ondersteund door een band en kan helemaal ontspannen, waardoor je baby ruimte heeft om een fijne positie aan te nemen.

• Liggend op je zij

  Je hele lichaam wordt hierbij ondersteund met kussens. Een goed opgeleide zwangerschapsmasseuse kent technieken om in deze houding al je spieren los te maken en te ontspannen. Het kan fijn en intiem voelen om je buik ‘dicht bij je’ te hebben en je handen om je baby te leggen.

• Op een warmwaterkussen

  Daarop lig je comfortabel ondersteund op je rug. De masseuse schuift haar handen onder je rug en schouders en kan je zo overal masseren.

Heb je een duidelijke voorkeur, zoek dan een zwangerschapsmasseuse die op die manier werkt. Een zwangerschapsmassagetafel of warmwaterkussen is niet standaard aanwezig.

Andere vormen van zwangerschapsmassage

Hou je niet zo van in je blootje liggen en olie? Er zijn ook zwangerschapsmassages waarbij je je kleren aanhoudt:

• Shiatsumassage

  Deze Japanse massagemethode verbetert de energiedoorstroming en de balans in o.a. je hormoonhuishouding, lichaamsfuncties en emoties. Het is ondersteunend bij de vele veranderingen door de zwangerschap, maar ook diep ontspannend en fijn voor je rug en bekken. De masseur combineert strijken en kneden met het rustig rekken van je armen, benen en rug en (veilige!) acupressuurpunten om zwangerschapsklachten te verminderen.

• Rebozomassage

  Bij deze massage wordt je lichaam op verschillende manieren gewiegd en zachtjes geschud en gewiebeld in een doek, om spieren los te maken en je diep te ontspannen. Het wiegen helpt je ook om los te laten en ‘uit je hoofd’ te komen. Lees hier meer over Rebozo massagetechnieken om bekkenklachten en weeënpijn te verlichten.

Waar je op moet letten

Als je zwanger bent, is het belangrijk dat je je laat masseren door iemand die er verstand van heeft. Een gespecialiseerde zwangerschapsmasseuse weet welke houdingen wel en niet prettig voor je zijn en hoe en waar ze je wel en niet kan aanraken. Zo kun je tijdens de zwangerschap beter niet te diep en stevig masseren en mag je bepaalde acupressuurpunten niet (onbewust) stimuleren, omdat ze in verbinding staan met de baarmoeder en je elk risico op samentrekking van de baarmoederspier wilt vermijden.

Ook kun je bij sommige zwangerschapscomplicaties beter niet gemasseerd worden (zie verderop). Een gecertificeerd zwangerschapsmasseuse houdt hier rekening mee.

Risico’s

Bij een aantal omstandigheden moet je voorzichtig zijn met massage of wordt het afgeraden. Breng de masseuse altijd op de hoogte van gezondheidsklachten en overleg bij twijfel eerst met je verloskundige of gynaecoloog of je veilig gemasseerd kunt worden. Doe dit in ieder geval bij:

1. Een hoge bloeddruk, trombose, hartklachten, spataderen, extreme vermoeidheid, misselijkheid en medicijngebruik.
2. Als je vocht vasthoudt. Massage kan goed helpen om het vocht af te drijven. Het is alleen belangrijk om te weten of je bloeddruk gezond is. Meer over vocht vasthouden tijdens je zwangerschap.
3. Als er verhoogd risico is op een miskraam, vroeggeboorte of het loslaten van de placenta.

Tip: een andere manier van ontspannen is zwangerschapsyoga.

Massage als overtijdbehandeling

Als een zwangerschapsmassage goed gebeurt, hoef je je geen zorgen te maken dat het de bevalling zal opwekken en dat je het risico loopt op een vroeggeboorte. Maar het kan je wel helpen als je voorbij de 41 weken bent en graag wilt dat de bevalling gaat beginnen.

Als je lichaam klaar is voor de bevalling, kan een massage net het zetje geven dat je nodig hebt. De diepe ontspanning en de aanmaak van oxytocine kunnen de weeën op gang brengen en de endorfine maakt je kalm, waardoor je de controle beter kunt loslaten en je lichaam het kan overnemen. Sommige zwangerschapsmasseuses zijn opgeleid om je hier met acupressuurpunten of voetreflexzone extra bij te helpen.

Lees hier meer trucjes om de weeën op te wekken.

Dit artikel is tot stand gekomen en goedgekeurd door artsen en andere (medische) deskundigen van het Ouders van Nu expertteam.

Mama worden

Bestel

Eten voor twee

Bestel

Over zwanger zijn & bevallen

Bestel

Alles wat u nooit wilde weten

Bestel

De grote geboorte gids

Bestel

Zó doe je dat! Papa

Bestel

Volg de ontwikkeling van je baby

Bestel